Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
Najstarsze dzwony regionu lublinieckiego
Streszczenie w języku polskim
Najstarsze dzwony regionu lublinieckiego są zbiorem ilościowo zbyt skromnym, aby na ich podstawie formułować wnioski o charakterze ogólnym. Ich wartość ujawnia się na tle pewnych powszechniejszych cech właściwego im kontekstu źródłowego. Sądzimy, że kontekst ten tworzą dla nich na pierwszym planie przede wszystkim zabytki ludwisarstwa śląskiego z ośrodkami w Nysie i Wrocławiu, na drugim planie zaś produkcja czeskich warsztatów odlewniczych. Niestety i to stwierdzenie musi bardziej pozostać intuicją badawczą, w sytuacji wciąż słabego stanu badań nad epigrafiką górnośląską, dużych strat w górnośląskim zasobie kampanologicznym, wreszcie wciąż utrzymującej się egzystencji składników tego zasobu poza miejscami ich historycznego funkcjonowania (Niemcy). Analizowane zabytki, zlokalizowane w regionie niewielkim i pogranicznym dla Śląska, przenoszą treści istotne dla epigrafiki dzwonów w Europie Środkowej. W zakresie pisma inskrypcji potwierdzają pewną inercyjność trwania minuskuły gotyckiej i atrakcyjność kapitały protorenesansowej w śląskich warsztatach odlewniczych.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Akta wizytacji dekanatów bytomskiego i pszczyńskiego dokonanej w roku 1598 z polecenia Jerzego kardynała Radziwiłła, biskupa krakowskiego, wyd., wstęp i objaśnienia M. Wojtas, Katowice 1938.
Klos I., Moje wspomnienia. Legendarne dzwony naszej parafii, Żernica 2017.
Maroń F., Materiały źródłowe do dziejów kościoła w obecnej diecezji katowickiej. Protokoły wizytacyjne z 1665 r. „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1976, 9.
Stenzel G.A., Breve chronicon Silesiae, w: Scriptores rerum silesiacarum oder Sammlung schlesischer Geschichtschreiber, Bd. 1, Breslau 1835.
Visitatio exterior in Decanatu Bythomiensi facta a. d. 1665, w: F. Maroń, Materiały źródłowe do dziejów kościoła w obecnej diecezji katowickiej. Protokoły wizytacyjne z 1665 r. „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1976, 9.
Bartysiewicz J., Sanktuarium Matki Boskiej Lubeckiej, Lubecko 2005.
Bobowski M., Polskie pieśni katolickie od najdawniejszych czasów do końca XVI wieku, Kraków 1893.
Daniel H.A., Thesaurus Hymnologicus, Lipsiae 1855.
Feifalik J., Untersuchungen über altböhmische Vers– und Reimkunst, „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Philosophisch-Historische Classe” 1862, 31.
Fikus J. senior, Siedem wieków fary w Lublińcu. Kościół św. Mikołaja od XIV do XX wieku, Lubliniec 1998.
Flodr M., Nápisy na středověkých zvonech, „Sborník prací Filozofické fakulty brněnské univerzity. C. Řada historická” 1973, 22.
Gancarczyk P., Watkowski K., Gdański przekaz wielogłosowej pieśni IHESUS CHRISTUS NOSTRA SALUS z XV wieku i jego środkowoeuropejskie koneksje, „Muzyka” 2020, 65, 2(257).
Górecki P., Parafie i kościoły diecezji gliwickiej, Gliwice–Opole 2017.
Hintze E., Die Deutschen Zinngieser und Ihre Marken, B. 4, Schlesische Zinngieser, Leipzig 1926.
Janik M., Wstęp, w: Corpus Inscriptionum Poloniae, t. 1, z. 5, Włoszczowa, Końskie i Ostrowiec Świętokrzyski z regionami, Kielce 1986.
Janik M., Zabytki epigrafiki regionu lublinieckiego, „Szkice Lublinieckie” 1986, 1.
Jungnitz J., Visitationsberichte der Diözese Breslau. Archidiakonat Oppeln, t. 1, Breslau 1904.
Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. VI, z. 8, Warszawa 1960.
Kowalski K.M., Inskrypcje na dzwonach gotyckich w Prusach, Gdańsk 2006.
Kowalski K.M., Tubae Dei. Studia kampanologiczne, Gdańsk 2006.
Krause W., Grundris eines Lexikons Bildender Künstler und Kunsthandwerker in Oberschlesien von den Anfängen bis zur Mitte des Jahrhunderts, b. II, Oppeln 1935.
Lublinitz. Stadt und Kreis in Oberschlesien. Unsere unvergessene Heimat. in Wort und Bild, Steinhagen 1991.
Lutsch H., Die Kunstdenkmäler des Reg.-Bezirks Oppeln, Breslau 1894.
Lutsch H., Verzeichnis der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien, Bd. 1–5, Breslau 1886–1903.
Mlčák L., Zvony na Moravě a ve Slezsku, Olomouc 2014.
Musioł L., Monografia historyczna parafii lublinieckiej, 1956, maszynopis w archiwum parafii św. Mikołaja.
Nadolski P., Losy dzwonów kościelnych ziemi oleskiej w kontekście drugiej wojny światowej, „Rocznik Powiatu Oleskiego” 2015, 8.
Nadolski P., Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939–1945 w granicach Polski po 1945 roku, t. 3 (województwo śląskie), cz. 1 (diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej), Katowice 2008.
Ochendowska-Grzelak B., Hans Lutsch (1854–1922): architekt, konserwator zabytków, badacz architektury, Szczecin 2013.
Pawlik K., Dzwony wieży ratusza w Nysie, „Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego” 2009, 3.
Szczech B., Kościół św. Katarzyny w Woźnikach w świetle nieznanej wizytacji z 1662 roku oraz innych inwentarzowych zapisów z lat 1663–1701, Bytom 1999.
Szczech B., Lubsza. Szkice z dziejów gminy i parafii, Lubsza–Zabrze 1998, s. 20.
Trelińska B., Gotyckie pismo epigraficzne w Polsce, Lublin 1991.
Tureczek M., Leihglocken. Dzwony z obszaru Polski w granicach po 1945 roku przechowywane na terenie Niemiec, Warszawa 2011.
Walter K., Glockenkunde, Regensburg–Rom, 1913.
Bombor J., Łaziska w gm. Godów odzyskają dzwony zagrabione przez Niemców?, 4.01.2013, https://wodzislawslaski.naszemiasto.pl/laziska-w-gm-godow-odzyskaja-dzwony-zagrabione-przez/ar/c1-1677213 [dostęp: 16 VI 2022].
https://hilliger.org/wp-content/uploads/2018/05/Besichtigung-der-Glocken-von-Schwarzenbek.pdf [dostęp: 19 VI 2022].
Pawlik A., Kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła, http://home.teleos-web.de/pwollny/Gechichte/Olesno/Olesno00003/olesno00003.html [dostęp: 20 VI 2022].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2023.55.69-101
Data publikacji: 2023-07-20 09:56:23
Data złożenia artykułu: 2023-02-17 11:55:29
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2023 Maciej Janik
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.