W kierunku historii cyfrowej. Nowe możliwości – nowe wyzwania

Krzysztof Narojczyk

Streszczenie w języku polskim


Wraz z rozwojem technologii informatycznych i telekomunikacyjnych wykształca się w wielu obszarach historii nowa interdyscyplinarna forma uprawiania badań określana zbiorczo jako historia cyfrowa. Przedmiotem jej zainteresowania są problemy związane z cyfrowym przetwarzaniem informacji „z przeszłości” i „o przeszłości”. Stanowi ona zatem swoisty łącznik pomiędzy specjalistycznym zakresem badań historycznych  a współczesną teorią i praktyką operowania informacją.  Z jednej strony historia cyfrowa praktycznie wspiera poszczególne etapy postępowania badawczy historyka, z drugiej zaś, z uwagi na możliwości integrowania różnych środowisk i  pól badawczych oddziałuje na organizację badań oraz teorię, metody i narzędzia poszczególnych dyscyplin „historycznych”. Pełni więc dziś zarówno funkcje praktyczne jak i teoretyczne . Z jej pomocą można badać i rozwiązywać pragmatyczne oraz/lub koncepcyjne problemy związane z wykorzystaniem nauk o informacji i technologii informatycznych w nauczaniu i badaniach historycznych oraz społecznym transferowaniu wiedzy o przeszłości. W artykule obok omówienia kwestii terminologicznych i problemów związanych z przedmiotem  badań historii cyfrowej  zasygnalizowano także jej najbardziej obiecujące metody badawcze oraz główne obszary zastosowań we współczesnej nauce historycznej.  Dają one  szansę na stosowanie wydajniejszych, bardziej wyrafinowanych i innowacyjnych praktyk badawczych. Wymagają  jednakże zarazem zrozumienia istoty przemian jakie dokonują się we współczesnym cyfrowym świecie.

Słowa kluczowe


historia cyfrowa, informatyka humanistyczna, nauki pomocnicze historii, informatologia, bazy danych, edycja źródłowa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


A Companion to Digital Humanities, ed. Susan Schreibman, Ray Siemens, John Unsworth, Oxford: Blackwell Publishing 2004.

Boniecki A., Herbarz Polski, CD-ROM v. 2.1, opr. Marek Minakowski, Kraków 2005.

Boonstra O., Breure L., Doorn P., Past, present and future of historical information science, Amsterdam 2004.

Fogel R. W., Engerman S., Time on the Cross: The Economics of American Negro Slavery, London 1974.

Fossier L., Vauchez A., Cinzio V., Informatique Et Histoire Medievale, Rome 1977.

Francis B., Pritchard J., Visualisation of historical events using Lexis pencils, w: Case Studies of Visualization in the Social Sciences, edited by David Unwin & Peter Fisher, .

Gutman H. G., Slavery and the Numbers Game: A Critique of Time on the Cross, Urbana 1975.

L'Histoire medievale et les ordinateurs: Medieval history and computers : rapports d'une table ronde internationale, ed. Karl Ferdinad Werner, Paris 1978.

Lytje I., Bygholm A., Artificial Intelligence and Humanistic Informatics, “Lecture Notes in Computer Science”, 1990, Vol. 451/1990.

McCrank L. J., Historical Information Science: History in Information Sscience; Information Science in History, w: History under debate. International reflection on the discipline, ed. Carlos Baros i Lawrence J. McCrank, The Haworth Press, Inc. 2004.

McCrank L. J., History, Archives, and Information Science, “Annual Review of Information Science and Technology”, vol. 30, 1995.

Müller-Merbach H., Ansätze zu einer informationsorientierten Betriebswirtschaftslehre, In: Information und Wirtschaftlichkeit, Editors: W. Ballwieser, K. H. Berger, Wiesbaden 1985.

Narojczyk K., Dokument elektroniczny w badaniach naukowych. Szanse i zagrożenia, w: Uniwersum piśmiennictwa wobec komunikacji elektronicznej, pod red. K. Migonia i M. Skalskiej-Zlat, Wrocław 2009.

Peters J. , History as a Communication Problem, .

Rosenzweig R., Scarcity or Abundance? Preserving the Past in a Digital Era, „American Historical Review” 108, 3 (June 2003).

Stainbuch K., Informatik: Automatische Informationsverarbeitung, Springer Verlag 1957.

Turkel W. J., Shezan Muhammedi, Mary Beth Start, Grounding Digital History in the History of Computing, „IEEE Annals of the History of Computing”, Volume 36, Number 2, April-June 2014.

Wilkowski M, Wprowadzenie do historii cyfrowej, Instytut Kultury Miejskiej, Gdańsk 2013




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2016.42.329-350
Data publikacji: 2017-03-23 12:35:57
Data złożenia artykułu: 2017-01-05 11:52:34


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1775
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1469

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Krzysztof Narojczyk

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.