Characterization of Chronic Fatigue in Polish Men Aged 13–24

Agnieszka Kulik, Monika Dacka

Streszczenie w języku polskim


Zmęczenie przewlekłe to zmęczenie trwające przez ponad 6 miesięcy, które wpływa na funkcjonowanie psychiczne i fizyczne oraz znacznie zmniejsza aktywność człowieka. Jest częściej diagnozowane u kobiet niż u mężczyzn. W związku z tym pojawia się pytanie o cechy przewlekłego zmęczenia u mężczyzn, związane z wiekiem. Celem badań było określenie nasilenia i obrazu przewlekłego zmęczenia u mężczyzn w Polsce, aby na tej podstawie wskazać różnice związane z wiekiem w obrazie przewlekłego zmęczenia u mężczyzn. Przeanalizowano wyniki 478 mężczyzn w wieku 13–24 lat (M = 17,23 ± 2,63). Do oceny zmęczenia przewlekłego wykorzystano Kwestionariusz skumulowanych objawów zmęczenia Rokuro Kosugo w adaptacji Agnieszki Kulik i Leszka Szewczyka. Zastosowana analiza statystyczna pozwoliła na określenie istotnych różnic. Nie ma różnicy w natężeniu przewlekłego zmęczenia w grupie mężczyzn w zależności od etapu rozwoju (χ2 = 5878). Mężczyźni w wieku 13–15 lat są bardziej przeciążeni psychicznie (H = 6,655; p < 0,05) i mają więcej objawów somatycznych (H = 90,026; p < 0,05) niż pozostali. Czynnikiem ryzyka przewlekłego zmęczenia jest wiek 13–15 lat. W okresie dojrzewania polscy mężczyźni zwykle wykazują niewielkie lub umiarkowane nasilenie chronicznego zmęczenia. Liczne objawy somatyczne i wyraźne przeciążenie psychiczne wystąpiły w grupie osób najmłodszych i najstarszych.


Słowa kluczowe


zmęczenie przewlekłe; rozwój; objawy somatyczne; czynnik ryzyka

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Andre, L., Peetsma, T.T.D., van Vianen, A.E.M., Jansen in de Wal, J., Petrović, D.S., Bunjevac, T. (2019). Motivated by future and challenges: A cross-cultural study on adolescents’ investment in learning and career planning. Journal of Vocational Behavior, 110(Part A), 168–185. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jvb.2018.11.015

Balkis, M., Duru, E. (2009). Prevalence of academic procrastination behavior among pre-service teachers and its relationships with demographics and individual preferences. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 5(1), 18–32.

Bell, D.S., Carruthers, B.M. (2005). Teach-me: A Sourcebook for Teachers of Young People with Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome and Fibromyalgia Syndrome. Nepean: National ME/FM Action Network.

Bensing, J.M., Hulsman, R.L., Schreurs, K.M. (1999). Gender differences in fatigue: Biopsychosocial factors relating to fatigue in men and women. Medical Care, 37(10), 1078–1083. DOI: https://doi.org/10.1097/00005650-199910000-00011

Benson, J.E., Johnson, M.K., Elder Jr, G.H. (2012). The implications of adult identity for educational and work attainment in young adulthood. Developmental Psychology, 48(6), 1752–1758. DOI: https://doi.org/10.1037/a0026364

Berzonsky, M.D. (2003). Identity style and well-being: Does commitment matter? Identity: An International Journal of Theory and Research, 3(2), 131–142. DOI: https://doi.org/10.1207/S1532706XID030203

Bong, M., Skaalvik, E.M. (2003). Academic self-concept and self-efficacy: How different are they really? Educational Psychology Review, 15(1), 1–40. DOI: https://doi.org/10.1023/A:1021302408382

Chou, K.L. (2013). Chronic fatigue and affective disorders in older adults: evidence from the 2007 British National Psychiatric Morbidity Survey. Journal of Affective Disorder, 145(3), 331–335. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jad.2012.08.012

Crocetti, E., Moscatelli, S., Van der Graff, J., Rubini, M. Meeus,W., Branje, S. (2016). The Interplay of Self-Certainty and Prosocial Development in the Transition from Late Adolescence to Emerging Adulthood. European Journal of Personality, 30(6), 594–607. DOI: https://doi.org/10.1002/per.2084

Cross, C.P., Copping, L.T., Campbell, A. (2011). Sex differences in impulsivity: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 137(1), 97–130. DOI: https://doi.org/10.1037/a0021591

Currier, J.M., McDermott, R.C., Hawkins, D.E., Greer, C.L., Carpenter, R. (2018). Seeking help for religious and spiritual struggles: Exploring the role of mental health literacy. Professional Psychology: Research and Practice, 49(1), 90–97. DOI: https://doi.org/10.1037/pro0000151

Eccles, J.S., Barber, B.L., Stone, M., Hunt, J. (2003). Extracurricular Activities and Adolescent Development. Journal of Social Issues, 59(4), 865–889. DOI: https://doi.org/10.1046/j.0022-4537.2003.00095.x

Erdley, C.A., Nangle, D.W., Newman, J.E., Carpenter, E.M. (2001). Children’s friendship experiences and psychological adjustment: theory and research. New Directions for Child and Adolescent Development, (91), 5–24. DOI: https://doi.org/10.1002/cd.3

Gaber, T. (2021). Assessment and management of post-COVID fatigue. Progress in Neurology and Psychiatry, 25(1), 36–39. DOI: https://doi.org/10.1002/pnp.698

Goldstein, S.E., Chesir-Teran, D., McFaul, A. (2008). Profiles and correlates of relational aggression in young adults’ romantic relationships. Journal of Youth and Adolescence, 37(3), 251–265. DOI: https://doi.org/10.1007/s10964-007-9255-6

Gottfredson, L.S. (1981). Circumscription and compromise: A developmental theory of occupational aspirations. Journal of Counseling Psychology, 28(6), 545–579. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-0167.28.6.545

Hadzi-Pavlovic, D., Hickie, I.B., Wilson, A.J., Davenport, T.A., Lloyd, A.R., Wakefield, D. (2000). Screening for prolonged fatigue syndromes: Validation of the SOFA scale. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 35(10), 471–479. DOI: https://doi.org/10.1007/s001270050266

Jason, L.A., Taylor, R.R. (2002). Applying cluster analysis to define a typology of chronic fatigue syndrome in a medically-evaluated, random community sample. Psychology & Health, 17(3), 323–337. DOI: https://doi.org/10.1080/08870440290029575

Jason, L.A., Plioplys, A.V., Torres-Harding, S., Corradi, K. (2003). Comparing Symptoms of Chronic Fatigue Syndrome in a Community-based versus Tertiary Care Sample. Journal of Health Psychology, 8(4), 459–464. DOI: https://doi.org/10.1177/13591053030084005

Jason, L.A., Corradi, K., Torres-Harding, S., Taylor, R.R., King, C. (2005). Chronic Fatigue Syndrome: The Need for Subtypes. Neuropsychology Review, 15(1), 29–58. DOI: https://doi.org/10.1007/s11065-005-3588-2

Jones, J.F., Nisenbaum, R., Solomon, L., Reyes, M., Reeves, W.C. (2004). Chronic fatigue syndrome and other fatiguing illnesses in adolescents: A population-based study. Journal of Adolescent Health, 35(1), 34–40. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2003.09.007

Jordan, K.M., Ayers, P.M., Jahn, S.C., Taylor, K.K., Huang, Ch.-F., Richman, J., Jason, L.A. (2000). Prevalence of Fatigue and Chronic Fatigue Syndrome-like Illness in Children and Adolescents. Journal of Chronic Fatigue Syndrome, 6(1), 3–21. DOI: https://doi.org/10.1300/J092v06n01_02

Krawczyk, A. (2012). Osobowościowe uwarunkowania przewlekłego zmęczenia. Badania empiryczne dzieci chorych i zdrowych. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Kroger, J. (2004). Identity in Adolescence: The Balance between Self and Other. New York: Routledge.

Kuhl, J. (2011). Adaptive and Maladaptive Pathways of Self-Development: Mental Health and Interactions Among Personality Systems. Psychologia Rozwojowa, 16(4), 9–31.

Kulik, A. (2010). Zmęczenie przewlekłe u nastolatków. Charakterystyka psychologiczna. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Kulik, A. (2015). Sense of coherence and the style of interpersonal functioning and coping in adolescence. Health Psychology Report, 3(4), 292–299. DOI: https://doi.org/10.5114/hpr.2015.52133

Kulik, A., Szewczyk, L. (2000). Poziom i rodzaje zmęczenia u nastolatków. Sztuka Leczenia, 6(2), 83–88.

Kulik, A., Szewczyk, L. (2004). 30-Cumulated fatigue among teenagers in Poland. Journal of Psychosomatic Research, 56(6), 647–647. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jpsychores.2004.04.277

Kulik, A., Szewczyk, L. (2005). Kwestionariusz do badania zmęczenia. Psychometryczne właściwości. In: M. Oleś (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej i osobowości. Metody diagnostyczne w badaniach dzieci i młodzieży (pp. 41–61). Lublin: TN KUL.

Kutyła, D. (2016). Tożsamość i osobowość człowieka w kulturze konsumpcyjnej. Perspektywa Baumanowska. Cultura Animi, 2(6), 123–149.

Lerner, R.M., Castellino, D.R. (2002). Contemporary developmental theory and adolescence: Developmental systems and applied developmental science. Journal of Adolescent Health, 31(Suppl6), 122–135. DOI: https://doi.org/10.1016/S1054-139X(02)00495-0

Lindal, E., Stefánsson, J.G., Bergmann, S. (2002). The prevalence of chronic fatigue syndrome in Iceland – a national comparison by gender drawing on four different criteria. Nordic Journal of Psychiatry, 56(4), 273–277.

Lindell, A.K., Campione-Barr, N., Killoren, S. (2017). Implications of parent–child relationships for emerging adults’ subjective feelings about adulthood. Journal of Family Psychology, 31(7), 810–820. DOI: https://doi.org/10.1037/fam0000328

Markiewicz, K., Kaczmarek, B.L.J., Kostka-Szymańska, M. (2010). Cechy osobowości a decyzje adolescentów dotyczące planów edukacyjnych i zawodowych. Psychologia Rozwojowa, 15(3), 57–70.

Mazur, J. (2018). Subiektywna ocena zdrowia. In: J. Mazur, A. Małkowska-Szkutnik (eds.), Zdrowie uczniów w 2018 roku na tle nowego modelu badań HBSC (pp. 59–69). Warszawa: Instytut Matki i Dziecka.

McLeod, J.D., Owens, T.J. (2004). Psychological well-being in the early life course: Variations by socioeconomic status, gender, and race/ethnicity. Social Psychology Quarterly, 67(3), 257–278. DOI: https://doi.org/10.1177/019027250406700303

Mears, C.J., Taylor, R.R., Jordan, K.M., Binns, H.J. (2004). Sociodemographic and symptom correlates of fatigue in an adolescent primary care sample. Journal of Adolescent Health, 35(6), 21–26. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2004.02.012

Michałowska, E. (2011). Zmiany rozwojowe w systemie wartości, cechach osobowości i strategiach działania młodzieży. Prace Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji, 17, 177–201.

Murphy, B.E., Abbott, F.V., Allison, C.M., Watts, C., Ghadirian, A.-M. (2004). Elevated levels of some neuroactive progesterone metabolites, particularly isopregnanolone, in women with chronic fatigue syndrome. Psychoneuroendocrinology, 29(2), 245–268. DOI: https://doi.org/10.1016/S0306-4530(03)00026-X

Muscarà, M., Pace, U., Passanisi, A., D’Urso, G., Zappulla, C. (2018). The transition from middle school to high school: The mediating role of perceived peer support in the relationship between family functioning and school satisfaction. Journal of Child and Family Studies, 27(8), 2690–2698. DOI: https://doi.org/10.1007/s10826-018-1098-0

Nash, S., Sixbey, M., An, S., Puig, A. (2017). University students’ perceived need for mental health services: A study of variables related to not seeking help. Psychological Services, 14(4), 502–512. DOI: https://doi.org/10.1037/ser0000172

Nurmi, J.-E. (2004). Socialization and self-development: Channeling, selection, adjustment, and reflection. In: R.M. Lerner, L. Steinberg (eds.), Handbook of Adolescent Psychology (pp. 85–124). Hoboken: John Wiley & Sons Inc.

Olson, K. (2007). A New Way of Thinking About Fatigue: A Reconceptualization. Oncology Nursing Forum, 34(1), 93–99. DOI: https://doi.org/10.1188/07.ONF.93-99

Paul, B.D., Lemle, M.D., Komaroff, A.L., Snyder, S.H. (2021). Redox imbalance links COVID-19 and myalgic encephalomyelitis/chronic fatigue syndrome. PNAS. DOI: https://doi.org/10.1073/pnas.2024358118

Prylińska, M., Skierkowska, N., Topka, W., Kwiatkowska, M. (2020). Chronic Fatigue Syndrome in children population – current knowledge summary. Journal of Education, Health and Sport, 10(9), 635–643. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/JEHS.2020.10.09.076

Richards, J., Turk, J., White, S. (2005). Children and adolescents with Chronic Fatigue Syndrome in non-specialist settings. Beliefs, functional impairment and psychiatric disturbance. European Child & Adolescent Psychiatry, 14(6), 310–318. DOI: https://doi.org/0.1007/s00787-005-0477-4

Rimes, K.A., Wingrove, J. (2013). Mindfulness-based cognitive therapy for people with chronic fatigue syndrome still experiencing excessive fatigue after cognitive behaviour therapy: A pilot randomized study. Journal of Clinical Psychology, 20(2), 107–117. DOI: https://doi.org/10.1002/cpp.793

Rowe, P.C., Underhill, R.A., Friedman, K.J., Gurwitt, A., Medow, M.S., …, Rowe, K.S. (2017). Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome Diagnosis and Management in Young People: A Primer. Frontiers in Pediatrics, 5, 121. DOI: https://doi.org/10.3389/fped.2017.00121

Sica, L.S., Crocetti, E., Ragozini, G., Sestito, L.A., Serafini, T.E. (2016). Future-oriented or present-focused? The role of social support and identity styles on ‘futuring’ in Italian late adolescents and emerging adults. Journal of Youth Studies, 19(2), 183–203. DOI: https://doi.org/10.1080/13676261.2015.1059925

Schiffrin, H.H., Liss, M., Miles-McLean, H., Geary, K.A., Erchull, M.J., Tashner, T. (2014). Helping or hovering? The effects of helicopter parenting on college students’ well-being. Journal of Child and Family Studies, 23(3), 548–557. DOI: https://doi.org/10.1007/s10826-013-9716-3

Schraw, G., Wadkins, T., Olafson, L. (2007). Doing the things we do: A grounded theory of academic procrastination. Journal of Educational Psychology, 99(1), 12–25. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-0663.99.1.12

Steel, P., Ferrari, J. (2013). Sex, education and procrastination: An epidemiological study of procrastinators’ characteristics from a global sample. European Journal of Personality, 27(1), 51–58. DOI: https://doi.org/10.1002/per.1851

Tanaka, M., Fukuda, S., Mizuno, K., Kuratsune, H., Watanabe, Y. (2009). Stress and coping styles are associated with severe fatigue in medical students. Behavioral Medicine, 35(3), 87–92. DOI: https://doi.org/10.1080/08964280903231979

Tiersky, L.A., Matheis, R.J., Deluca, J., Lange, G., Natelson, B.H. (2003). Functional status, neuropsychological functioning, and mood in chronic fatigue syndrome (CFS): Relationship to psychiatric disorder. Journal of Nervous and Mental Disease, 191(5), 324–331. DOI: https://doi.org/10.1097/00005053-200305000-00008

Washington, J.A. (2004). The relationship between procrastination and depression among graduale and professional students across academic programs: Implications for counseling. Doctoral Dissertation. Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses (Accession Order No.AAT 3155848).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2021.34.3.221-232
Data publikacji: 2021-12-23 22:21:22
Data złożenia artykułu: 2021-07-14 17:14:00


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1109
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 445

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Agnieszka Kulik, Monika Dacka

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.