Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Człowiek pogranicza wobec wartości. Preferencje wartości w grupie mieszkańców Szczecina, Poznania i Lublina
Streszczenie w języku polskim
Celem badań było pokazanie relacji pomiędzy preferowanymi wartościami a miejscem zamieszkania osób z pogranicza zachodniego, wschodniego oraz centrum kraju. W badaniu uczestniczyły 274 osoby z trzech miast: Poznania (N=74), Lublina (N=105) i Szczecina (N=95) w wieku od 19 do 27 lat (M=22,16, SD=1,55; w tym 59% kobiet). W trzech grupach badanych otrzymano istotne różnice w preferowaniu wartości w obszarach: tradycjonalizmu, kierowania sobą, hedonizmu i osiągnięć. Mieszkańcy Lublina, w porównaniu z osobami zamieszkującymi Poznań i Szczecin, najwyżej cenią sobie wartość tradycji. Natomiast mieszkańcy Poznania uzyskali najwyższy wynik w kierowaniu sobą. Wartości hedonistyczne najwyżej preferuje grupa szczecińska. W obszarze wartości, jakim są osiągnięcia, zarówno wśród mieszkańców Szczecina, jak i Poznania uzyskano najwyższe wyniki. Efekty badań w niniejszym artykule zostały zaprezentowane w kontekście teorii psychologii miejsca M. Lewickiej oraz zgodnie z teorią kołowej struktury wartości S.H. Schwartza.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Allport G.W. (1961), Pattern and Growth in Personality, New York: Holt, Rinehart and Winston.
Balibar E. (2007), Trwoga mas, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Barth F. (2004), Grupy i granice etniczne – społeczna organizacja różnic kulturowych, [w:] M. Kempny, E. Nowicka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Boski P. (2010), Kulturowe ramy zachowań społecznych, Warszawa: PWN, Academica Wydawnictwo SWPS.
Buttimer A., Seamon D. (1980), The Human Experience of Space and Place, New York: Croom Helm.
Cieciuch J. (2013), Kształtowanie się systemu wartości od dzieciństwa do wczesnej dorosłości, Warszawa: Wydawnictwo Liberi Libri.
Cieciuch J., Zaleski Z. (2011), Polska adaptacja Portretowego Kwestionariusza Wartości Shaloma Schwartza, „Czasopismo Psychologiczne”, nr 17(2).
Czapiński J. (2013), Diagnoza społeczna. Warunki i jakość życia Polaków, Warszawa: Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania.
Czerniawska M. (1998), System wartości mieszkańców pogranicza, „Pogranicze. Studia Społeczne”, t. 8.
Dąbrowski K. (1986), Trud istnienia, Warszawa: Wiedza Powszechna.
Eliasz A. (2007), Psychologia ekologiczna, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 3, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Frankl V.E. (1963), Man’s Search for Meaning, New York: Washington Square Press.
Frankl V.E. (1975), Ӓrztliche Seelsorge. Grundlagen der Logotherapie und Existenzanalyse, München: Kindler Verlag.
Frankl V.E. (1978), Homo patiens, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Fromm E. (1966), Szkice z psychologii religii, Warszawa: Książka i Wiedza.
Gałdowa A. (1990), Rozwój i kryteria dojrzałości osobowej, „Przegląd Psychologiczny”, nr 33(1).
Gałdowa A. (red.) (1990), Wybrane koncepcje osobowości, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Gałdowa A. (1992), Powszechność i wyjątek. Rozwój osobowości człowieka dorosłego, Kraków: Wydawnictwo Platan.
Gałdowa A. (1999), Wybrane zagadnienia z psychologii osobowości, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Gałdowa A., Nelicki A. (1993), O możliwościach i warunkach bycia twórczym z perspektywy aksjologicznej teorii osobowości, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Psychologiczne”, nr 8.
Górny K. (2015), Pogranicze i nowa lokalność, „Studia Ethnologica Pragnesia”, nr 1.
Hofstede G. (2000), Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Horney K. (1978), Nerwica a rozwój człowieka. Trudna droga do samorealizacji, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Kępiński A. (1988), Psychopatie, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
Kozielecki J. (1987), Koncepcja transgresyjna człowieka. Analiza psychologiczna, Warszawa: PWN.
Kwiatkowska A., Grzymała-Moszczyńska H. (2000), Psychologia międzykulturowa, [w:] J. Strelau, D. Doliński (red.), Psychologia akademicka, t. 2, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Lewicka M. (2010), Aurea mediocrita, czyli o tym, czy jakość może przejść w ilość, „Roczniki Psychologiczne”, nr 1.
Lewicka M. (2012), Psychologia miejsca, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Maslow A.H. (1969), A theory of metamotivation: The biological rooting of the value-life, [w:] A.J. Sutich, M.A. Vich (eds.), Readings in Humanistic Psychology, New York: Free Press.
Maslow A.H. (1986), W stronę psychologii istnienia, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Maslow A.H. (1990), Motywacja i osobowość, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
May R. (1989), Psychologia i dylemat ludzki, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Migdalski P. (2016), Charakterystyka miast (przekaz ustny z dnia 22 maja 2016 r.).
Miluska J. (2006), Społeczno-kulturowe podstawy procesu kształtowania tożsamości we współczesnym świecie, „Przegląd Zachodni”, nr 6.
Nikitorowicz J. (2014), Wielokulturowość – pogranicze – człowiek pogranicza. Ku paradygmatowi współistnienia, zachowania i kreowania pokoju, „Drohiczyński Przegląd Naukowy”, nr 6.
Obuchowski K. (1983), Psychologia dążeń ludzkich, Warszawa: PWN.
Pilch T. (red.) (2005), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 5, Warszawa: Żak.
Popielski K. (red.) (1987), Człowiek – pytanie otwarte, Lublin: RW KUL.
Relph E. (1976), Place and Placelessness, London: Pion Limited.
Reykowski J. (1986), Motywacja, postawy prospołeczne a osobowość, Warszawa: PWN.
Rokeach H. (1968), Beliefs, Attitudes, and Values, San Francisco: Jossey-Bass.
Sadowski A. (1995), Socjologia pogranicza, [w:] A. Sadowski (red.), Wschodnie pogranicze w perspektywie socjologicznej, Białystok: Wydawnictwo Ekonomika i Środowisko.
Sadowski A. (2004), Polsko-białoruskie pogranicze w warunkach Unii Europejskiej. Antycypacja przeobrażeń, [w:] K. Krzysztofek, A. Sadowski (red.), Pogranicza i multikulturalizm w warunkach Unii Europejskiej. Implikacje dla wschodniego pogranicza Polski, t. 2, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Sadowski A. (2008), Pogranicze – pograniczność – tożsamość pograniczna, „Pogranicze. Studia Społeczne”, t. 14.
Schwartz S.H. (1992), Universals in the content and structure of values: Theory and empirical tests in 20 countries, [w:] M. Zanna (ed.), Advances in Experimental Social Psychology, Vol. 25, New York: Academic Press.
Schwartz S.H. (1994), Beyond individualism and collectivism: New cultural dimensions of values, [w:] U. Kim, H.C. Triandis, C. Kağitçibaᶊi, S.C. Choi, G. Yoon (eds.), Individualism and Collectivism: Theory, Method and Applications, Thousand Oaks, CA: Sage.
Schwartz S.H. (1996), Value priorities and behavior, [w:] C. Seligman, J.M. Olson, P. Yanna (eds.), The Psychology of Values. The Ontario Symposium, Vol. 18, Erlbaum: Hillsdale.
Schwartz S.H. (2007), Universalism values and the inclusiveness of our moral universe, “Journal of Cross-Cultural Psychology”, No. 38.
Smith P.B., Dugan S., Trompenaars F. (1996), National culture and managerial values: A dimensional analysis across, “Journal of Cross-Cultural Psychology”, No. 27.
Swadźba U. (2014), Praca, religia, rodzina. Od wartości materialistycznych do postmaterialistycznych?, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, nr 48.
Trompenaars F., Hampden-Turner C. (2002), Siedem wymiarów kultury. Znaczenie różnic kulturowych w działalności gospodarczej, Kraków: Oficyna Ekonomiczna.
Trompenaars A., Hampden-Turner C. (2005), Zarządzanie personelem w organizacjach zróżnicowanych kulturowo, Kraków: Oficyna Ekonomiczna.
Tuan Y.-F. (1975), Place: An experiential perspective, “The Geographical Review”, No. 65.
Tuan Y.-F. (1997), Space and Place: The Perspective of Experience, Minnesota: The University of Minnesota Press.
Woś M. (2014), Kształtowanie tożsamości regionalnej i lokalnej w pracy salezjańskiej z dziećmi i młodzieżą na terenie miasta Szczecina, „Edukacja Humanistyczna”, nr 1(30).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2017.30.3.27
Data publikacji: 2018-01-17 10:12:07
Data złożenia artykułu: 2017-08-01 12:01:52
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2018 Agata Malecha
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.