Postawy osób starszych wobec starości

Katarzyna Jagielska

Streszczenie w języku polskim


Starzenie się społeczeństw jest jednym z największych wyzwań XXI w. Sytuacja ta niesie za sobą konsekwencje dla polityki społecznej, zdrowotnej, gospodarczej i edukacyjnej. W obliczu zachodzących zmian ważne jest dobre przygotowanie do pracy osób pracujących z seniorami. Z tej perspektywy istotne jest zapoznanie się z postawami seniorów wobec własnej starości. Pomogą one zrozumieć funkcjonowanie jednostki w starości. Analiza literatury przedmiotu wskazuje, że postawy innych osób wobec seniorów oraz sposób postrzegania własnej starości wpływają na to, jak jednostka się starzeje i jak ocenia jakość swojego życia. Znajomość postaw wobec starości można wykorzystać do planowania działań na rzecz aktywnego starzenia się. Artykuł ma charakter przeglądowy i stanowi podsumowanie wiedzy na temat postaw wobec starości zawartej w polskiej literaturze przedmiotu oraz integruje dotychczasową wiedzę na temat postaw wobec starości. Celem opracowania było przybliżenie najważniejszych koncepcji postaw wobec starości oraz wskazanie obszaru zastosowania tej wiedzy do praktyki pracy socjalnej (zarówno uwzględnienie jej w programach nauczania, jak i udostępnienie pracownikom socjalnym). Uwzględniając kryterium przeglądowości, skoncentrowano się na: uzasadnieniu konieczności podjęcia tej tematyki z uwagi na starzejące się społeczeństwa, podaniu definicyjnego ujęcia pojęcia „postawa”, odniesieniu się do koncepcji postaw wobec starości. Ponadto przedstawiono najważniejsze typologie postaw wobec starości. W podsumowaniu zamieszczono kilka praktycznych wniosków dotyczących praktyki pracy socjalnej.


Słowa kluczowe


starość; starzenie się; postawy; typy postaw wobec starości

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Allport, G.W. (1929). The composition of political attitudes. American Journal of Sociology, 35(2), 220–238. DOI: https://doi.org/10.1086/214980

Bromley, D.B. (1969). Psychologia starzenia się. Warszawa: PWN.

Chabior, A., Fabiś, A., Wawrzyniak, J. (2014). Starzenie się i starość w perspektywie pracy socjalnej. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.

Czerniawska, O. (2000). Drogi i bezdroża andragogiki i gerontologii. Szkice i rozprawy. Łódź: Wydawnictwo WSHE.

Erikson, E.H. (1994). The Life Cycle Completed. New York, London: W.W. Norton & Company.

Erikson, E.H. (1995). Play and actuality. In: A.I. Brzezińska, T. Czub, G. Lutomski, B. Smykowski (red.), Dziecko w zabawie i świecie języka (pp. 232–269). Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Erikson, E.H. (1997). Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.

Erikson, E.H. (2002). Dopełniony cykl życia. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.

Erikson, E.H. (2004). Tożsamość a cykl życia. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Fidelus, A. (2012). Postawy społeczne jako element kapitału społecznego a proces readaptacji skazanych. Forum Pedagogiczne, (1), 87–124.

GUS (2019). Sytuacja demograficzna Polski do 2018 r. Tworzenie i rozpad rodzin. Retrieved from: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/sytuacja-demograficzna-polski-do-2018-roku-tworzenie-i-rozpad-rodzin,33,2.html (access: 17.06.2019).

Halicka, M. (2004). Satysfakcja życiowa ludzi starych. Studium teoretyczno-empiryczne. Białystok: Wydawnictwo Akademii Medycznej.

Hill, R.D. (2010). Pozytywne starzenie się. Młodzi duchem w jesieni życia. Warszawa: MT Biznes.

Kijak, R., Szarota, Z. (2013). Starość. Między diagnozą a działaniem. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.

Kornadt, A.E., Siebert, J.S., Wahl, H.-W. (2019) The interplay of personality and attitudes toward own aging across two decades of later life. PLoS ONE, 14(10). e0223622. DOI: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0223622

Mądrzycki, T. (1997). Psychologiczne prawidłowości kształtowania się postaw. Warszawa: WSiP.

Modrzewski, J. (2004). Socjalizacja i uczestnictwo społeczne. Studium socjopedagogiczne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Muchnicka-Djakow, I. (1984). Czas wolny w klubie seniora. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.

Neugarten, B.L., Havighurst, R.J., Tobin, S.S. (1968). Personality and patterns of aging. In: B.L. Neugarten (ed.), Middle Age and Aging: A Reader in Social Psychology (pp. 173–174). Chicago: University of Chicago Press.

Pilch, T. (red.). (2005). Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku (T. 4). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Reichard, S., Livson, F., Peterson, P. (1962). Aging and Personality. New York: John Wiley and Sons.

Steuden, S. (2014). Psychologia starzenia się i starości. Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Szarota, Z. (2004). Gerontologia społeczna i oświatowa. Zarys problematyki. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.

Szarota, Z. (2010). Starzenie się i starość w wymiarze instytucjonalnego wsparcia. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Szatur-Jaworska, B., Błędowski, P., Dzięgielewska, M. (2006). Podstawy gerontologii społecznej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Aspra-Jr.

Szymański, M.J. (2000). Studia i szkice z socjologii edukacji. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.

Thomas, W.J., Znaniecki, F. (1918). Polish Peasant in Europe and America. Boston: Richard G. Badger, The Gorham Press.

Witkowski, L. (2000). Edukacja i humanistyka. Nowe konteksty humanistyczne dla nowoczesnych nauczycieli. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.

Zych, A.A., Bartel, R. (1990). Sytuacja życiowa ludzi w podeszłym wieku w Polsce i w Republice Federalnej Niemiec. Kielce: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Jana Kochanowskiego.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2020.33.1.165-175
Data publikacji: 2020-03-27 19:13:32
Data złożenia artykułu: 2019-12-08 16:04:53


Statystyki


Widoczność abstraktów - 6341
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 1197

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Katarzyna Jagielska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.