Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Polska adaptacja Skali Personalnej i Ogólnej Wiary w Sprawiedliwy Świat
Streszczenie w języku polskim
W artykule zaprezentowano proces adaptacji i właściwości psychometryczne polskiej wersji Skali Wiary w Sprawiedliwy Świat (Belief in a Just World Scale, BJW) opracowanej przez Dalbert. Skala BJW zawiera dwie podskale: Personalnej Wiary w Sprawiedliwy Świat (PBJW) oraz Ogólnej Wiary w Sprawiedliwy Świat (GBJW). Badanie było przeprowadzone w czterech próbach (N = 579): wśród studentów, osób pracujących, matek dzieci z niepełnosprawnością i nastolatków. Trafność narzędzia w aspekcie zbieżnym i różnicowym została oceniona na podstawie zależności PBJW i GBJW z ruminacją o sobie i świecie społecznym (Kwestionariusz Ruminacji), wymiarami osobowości w modelu Wielkiej Piątki (Inwentarz Osobowości TIPI) oraz z poczuciem bezpieczeństwa (Kwestionariusz Doświadczania Bezpieczeństwa). W próbie osób dorosłych rzetelność (alfa Cronbacha) PBJW wyniosła 0,92, a GBJW – 0,84. Potwierdzono dwuczynnikową strukturę skali BJW. Wskaźniki dopasowania modelu przyjęły następujące wartości: RMSEA (0,035; 90% CI: 0,022; 0,048), GFI (0,990), CFI (0,994), TLI (0,992), SRMR (0,055) i χ2/df (1,59). Polska wersja skali BJW jest trafna i rzetelna oraz charakteryzuje się bardzo dobrymi właściwościami psychometrycznymi. W badaniu wykazano, że polscy respondenci trochę się zgadzają z tym, że świat jest sprawiedliwy wobec nich (średnia PBJW to 3,77; SD = 0,94) oraz trochę się nie zgadzają z tym, że świat jest sprawiedliwy w ogóle (średnia GBJW to 3,10; SD = 0,95). W celu wysunięcia właściwych hipotez o funkcjonalnym znaczeniu BJW dla jednostki rekomenduje się badać jednocześnie zarówno PBJW, jak i GBJW, a także stosunek między tymi formami BJW.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Barreiro, A., Etchezahar, E., Prado-Gascó, V. (2018). Propiedades Psicométricas de la Escala de Creencia en un Mundo Justo General y Personal en el Contexto Argentino. Psykhe, 27(1), 1–10. DOI: https://doi.org/10.7764/psykhe.27.1.1102
Bartholomaeus, J., Strelan, P. (2019). The adaptive, approach-oriented correlates of belief in a just world for the self: A review of the research. Personality and Individual Differences, 151, 109485. DOI: https://doi.org/10.1016/j.paid.2019.06.028
Baryła, W., Wojciszke, W. (2005). Kwestionariusz Ruminacji. Studia Psychologiczne, 43, 5–22.
Bedyńska, S., Książek, M. (2012). Statystyczny drogowskaz 3. Praktyczny przewodnik wykorzystania modeli regresji oraz równań strukturalnych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno.
Bègue, L., Bastounis, M. (2003). Two spheres of belief in justice: extensive support for the bidimensional model of belief in a just world. Journal of personality, 71(3), 435–463. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-6494.7103007
Dalbert, C. (1999). The World is More Just for Me than Generally: About the Personal Belief in a Just World Scale’s Validity. Social Justice Research, 12, 79–98. DOI: http://dx.doi.org/10.1023/A:1022091609047
Dalbert, C. (2001). The Justice Motive as a Personal Resource Dealing with Challenges and Critical Life Events. New York: Springer Science+Business Media.
Dalbert, C., Montada, L., Schmitt, M. (1987). Glaube an eine gerechte Welt als Motiv: Validierungskorrelate zweier Skalen. Psychologische Beitrage, 29(4), 596–615.
Dalbert, C., Katona-Sallay, H. (1996). The “Belief in a Just World” Construct in Hungary. Journal of Cross-Cultural Psychology, 27(3), 293–314. DOI: https://doi.org/10.1177/0022022196273003
Dalbert, C., Stoeber, J. (2005). The belief in a just world and distress at school. Social Psychology of Education, 8(2), 123–135. DOI: https://doi.org/10.1007/s11218-005-1835-2
Dalbert, C., Donat, M. (2015). Belief in a just world. In: J.D. Wright (ed.), International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (pp. 487–492). Oxford: Elsevier. DOI: https://dx.doi.org/10.1016/B978-0-08-097086-8.24043-9
Donat, M., Umlauft, S., Dalbert, C., Kamble, S.V. (2012). Belief in a Just World, Teacher Justice, and Bullying Behavior. Aggressive Behavior, 38(3), 185–193. DOI: https://doi.org/10.1002/ab.21421
Donat, M., Peter, F., Dalbert, C., Kamble, S.V. (2016). The Meaning of Students’ Personal Belief in a Just World for Positive and Negative Aspects of School-Specific Well-Being. Social Justice Research, 29, 73–102. DOI: https://doi.org/10.1007/s11211-015-0247-5
Fatima, I., Khalid, R. (2007). Some aspects of reliability and validity of Beliefs in a Just World Questionnaire. Pakistan Journal of Social and Clinical Psychology, 5(1), 15–24.
Furnham, A. (2003). Belief in a just world: Research progress over the past decade. Personality and Individual Differences, 34(5), 795–817. DOI: https://doi.org/10.1016/S0191-8869(02)00072-7
Gouveia, V.V., Nascimento, A.M., Gouveia, R.S.V., Medeiros, E.D., Fonsêca, P.N., Santos, L.C.O. (2018). Medindo crença no mundo justo pessoal e geral: Adaptação de uma escala ao contexto brasileiro. Avances en Psicología Latinoamericana, 36(1), 167–181. DOI: https://doi.org/10.12804/revistas.urosario.edu.co/apl/a.4989
Gulevich, O., Sarieva, I., Nevruev, A., Yagiyayev, I. (2017). How do social beliefs affect political action motivation? The cases of Russia and Ukraine. Group Processes & Intergroup Relations, 20(3), 382–395, DOI: https://doi.org/10.1177/1368430216683531
Hatami, H., Panahi, M., Rezaei, F., Fathi, A., Zarbakhsh, M. (2016). Comparison of Beliefs in a Just World among the Parents of Children with Intellectual and Physical-Motor Disabilities and Parents of Normal Children. Edalat Psychology Research, 1(1), 32–61.
Jiang, F., Yue, X., Lu, S., Yu, G., Zhu, F. (2015). How Belief in a Just World Benefits Mental Health: The Effects of Optimism and Gratitude. Social Indicators Research, 126(1), 411–423. DOI: https://doi.org/10.1007/s11205-015-0877-x
Johnston, C.S., Krings, F., Maggiori, C., Meier, L.L., Fiori, M. (2016). Believing in a personal just world helps maintain well-being at work by coloring organizational justice perceptions. European Journal of Work and Organizational Psychology, 25(6), 945–959. DOI: https://doi.org/10.1080/1359432x.2016.1192132
Klamut, R. (2019). Dwuczynnikowy model doświadczania bezpieczeństwa – założenia teoretyczne i empiryczna weryfikacja: Kwestionariusz Doświadczania Bezpieczeństwa (KDB). Polskie Forum Psychologiczne, 24(3), 308–323. DOI: https://doi.org/10.14656/PFP20190303
Larionov, P.M., Ageenkova, E.K., Smeyan, V.S. (2021). Aggression and belief in a just world among adolescents from Belarus and Ukraine: a comparative analysis. Clinical Psychology and Special Education, 10(1), 150–179. DOI: https://doi.org/10.17759/cpse.2021100108
Lerner, M.J. (1980). The Belief in a Just World: A Fundamental Delusion. New York: Springer Science+Business Media.
Lipkus, I.M., Dalbert, C., Siegler, I.C. (1996). The importance of distinguishing the belief in a just world for self versus for others: Implications for psychological well-being. Personality and Social Psychology Bulletin, 22(7), 666–677. DOI: https://doi.org/10.1177/0146167296227002
Modesto, J.G., Figueredo, V., Gama, G., Rodrigues, M., Pilati, R. (2017). Escala Pessoal de Crenças no Mundo Justo: Adaptação e Evidências de Validade. Psico-USF, 22(1), 13–22. DOI: https://doi.org/10.1590/1413-82712017220102
Nartova-Bochaver, S.K., Hohlova, A.Ju., Podlipnyak, M.B. (2013). Belief in a Just world and mental well-being in deaf and hearing youth and adults. Clinical Psychology and Special Education, 2(3).
Nartova-Bochaver, S.K., Astanina N.B. (2014). Theories and empirical researches on justice in the foreign personality psychology. Psikhologicheskii Zhurnal, 35(1), 16–32.
Nartova-Bochaver, S., Donat, M., Astanina, N., Rüprich, C. (2018). Russian Adaptations of General and Personal Belief in a Just World Scales: Validation and Psychometric Properties. Social Justice Research, 31, 61–84. DOI: https://doi.org/10.1007/s11211-017-0302-5
Nartova-Bochaver, S., Donat, M., Rüprich, C. (2019). Subjective Well-Being From a Just-World Perspective: A Multi-Dimensional Approach in a Student Sample. Frontiers in Psychology, 10, 1739. DOI: https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.01739
Nesterova, M., Ignatjeva, S., Ruza, A. (2015). Adaptation in Latvia of scales of Personal and General Belief in a Just World. Sociālo Zinātņu Vēstnesis, 1, 76–86.
Nudelman, G. (2013). The Belief in a Just World and Personality: A Meta-analysis. Social Justice Research, 26(2), 105–119. DOI: https://doi.org/10.1007/s11211-013-0178-y
Nudelman, G., Otto, K. (2019). Personal Belief in a Just World and Conscientiousness: A meta‐analysis, facet‐level examination, and mediation model. British Journal of Psychology, 112, 92–119. DOI: https://doi.org/10.1111/bjop.12438
Przepiórka, A., Błachnio, A. (2016). Osobowość, orientacja pozytywna i wiara w sprawiedliwy świat w odczuwaniu zawiści i Schadenfreude. Przegląd Psychologiczny, 59(2), 161–179.
Rovenská, D., Daduľáková, L. (2018). Belief in a just world and coping with injustice in intimate relationships. Človek a spoločnosť. Internetový časopis pre pôvodné teoretické a výskumné štúdie z oblasti spoločenských vied, 21(3), 39–49.
Shetty, P., Roopesh, B.N., Dutt, S., Sneha, T.S, Roopesh, B.N. (2016). World Belief in Parents of Children with Conduct Disorder. International Journal of Education and Psychological Research, 5(3), 95–99.
Skrzypińska, K. (2003). Dlaczego młodzi Polacy nie wierzą w świat sprawiedliwy, ale wierzą w człowieka? In: B. Wojciszke, M. Plopa (eds.), Osobowość a procesy psychiczne i zachowanie (pp. 261–287). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Sorokowska, A., Słowińska, A., Zbieg, A., Sorokowski, P. (2014). Polska adaptacja testu Ten Item Personality Inventory (TIPI) – TIPI-PL – wersja standardowa i internetowa. Wrocław: WrocLab.
Uğur, D., Akgün, S. (2015). The Relationship between Belief in a Just World and Depression. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 103–116. DOI: https://doi.org/10.1501/sbeder_0000000093
Wenzel, K., Schindler, S., Reinhard, M.A. (2017). General Belief in a Just World Is Positively Associated with Dishonest Behavior. Frontiers in Psychology, 8, 1770. DOI: https://doi.org/10.3389/fpsyg.2017.01770
Wolfradt, U., Dalbert, C. (2003). Personality, values and belief in a just world. Personality and Individual Differences, 35(8), 1911–1918. DOI: https://doi.org/10.1016/s0191-8869(03)00040-0
Wu, M.S., Yan, X., Zhou, C., Chen, Y., Li, J., …, Han, B. (2010). General belief in a just world and resilience: Evidence from a collectivistic culture. European Journal of Personality, 25(6), 431–442. DOI: https://doi.org/10.1002/per.807
Yasien, S. (2015). Exploring the Relationship of Belief in Just World with Subjective Well-Being among Students. Pakistan Journal of Psychology, 46(1), 29–40.
Zecha, G. (2011). Złota Reguła i rozwój zrównoważony. Problemy Ekorozwoju, 6(1), 47–58.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2021.34.2.245-264
Data publikacji: 2021-06-12 13:30:32
Data złożenia artykułu: 2020-08-04 22:27:55
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2021 Pavel Larionov, Karolina Mudło-Głagolska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.