Ocena pracy nauczyciela z perspektywy autoewaluacji edukacji zdalnej w opinii uczniów szkół ponadpodstawowych w kontekście ich zaangażowania, aktywności oraz bierności w procesie nauczania online w czasie pandemii

Beata Bocian-Waszkiewicz

Streszczenie w języku polskim


Skutki pandemii wymusiły na systemie edukacji przejście na edukację online. Nauczyciele i uczniowie zostali postawieni w przymusowej roli odbywania zajęć w e-learningu. Nowa sytuacja funkcjonowania edukacji niesie za sobą określone skutki. W związku z tym sprawdzono, jak uczniowie oceniają pracę nauczyciela w systemie zdalnego nauczania. Grupa badawcza liczyła 270 osób w wieku 16–18 lat. Byli to uczniowie liceum, technikum i zasadniczej szkoły branżowej I stopnia. Oceny pracy nauczyciela dokonano na podstawie autoewaluacji edukacji zdalnej w opinii uczniów. Tak określoną ewaluację odniesiono do zmiennych kontekstualnych (bierność i aktywność ucznia podczas lekcji online, zaangażowanie ucznia w dodatkowe programy edukacyjno-rozwojowe). Następnie określono sprzężenie pomiędzy oceną ewaluacji a zmiennymi kontekstualnymi. Wyniki analiz prowadzą do wniosku, że ocena pracy nauczyciela zależy od zmiennych kontekstualnych – zaangażowanie (rho = 0,545) i aktywność (rho = 0,497) są dodatnio skorelowane, natomiast bierność (rho = –0,474) jest skorelowana ujemnie z oceną pracy nauczyciela. Ewaluacja pracy zdalnej nauczyciela pokazuje, że większość uczniów ocenia pracę nauczyciela na poziomie przeciętnym. W sumie autoewaluacja w opinii uczniów okazała się pozytywna, gdyż około 60% respondentów stwierdziło, że praca nauczyciela w okresie pandemii jest przeciętnie lub ponadprzeciętnie zadowalająca, spełnia więc warunki postawione w ewaluacji. Jedynie około 40% nauczycieli nie wypełnia tych zobowiązań.


Słowa kluczowe


praca nauczyciela; autoewaluacja; aktywność; bierność; zaangażowanie; pandemia

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


LITERATURA

Adler, R., Rosenfeld, L., Proctor, R. (2006). Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.

Bauman, T. (2005). Aktywizowanie uczenia się jako obiecująca perspektywa w myśleniu nauczycieli. Problemy Wczesnej Edukacji, 1(1), 15–28.

Ciężka, B. (2012). Koncepcja metodologiczna ewaluacji w nadzorze pedagogicznym w kontekście czterech generacji ewaluacji, czyli gdzie jesteśmy na „drzewie ewolucji” ewaluacji. W: G. Mazurkiewicz (red.), Jak być lepszym? Ewaluacja w edukacji (s. 55–69). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Deci, E.L., Ryan, R.M. (2008). Facilitating optimal motivation and psychological well-being across life’s domains”: Correction to Deci and Ryan (2008). Canadian Psychology/Psychologie canadienne, 262. DOI: https://doi.org/10.1037/0708-5591.49.3.262

Dembo, M. (1997). Stosowana psychologia wychowawcza. Warszawa: WSiP.

Galvin, K.M., Wilkinson, C.A. (2006). The Communication Process: Impersonal and Interpersonal. W: K.M. Galvin (ed.), Making Connections: Readings in Relational Communication (s. 4–10). Oxford: University Press.

Green, D.R. (1974). Psychologia w szkole. Warszawa: PWN.

Jagielska, K. (2020). Edukacja zdalna w sytuacji pandemii w doświadczeniach uczniów szkół średnich. W: N.G. Pikuła, K. Jagielska, J.M. Łukasik, Wyzwania dla edukacji w sytuacji pandemii COVID-19 (s. 95–119). Wydawnictwo Scriptum.

Jaskulska, S., Jankowiak, B. (2020). Jaki obraz szkoły w czasie pandemii COVID-19 wyłania się z badań nauczycieli i uczniów? Wnioski dla bliższej i dalszej przyszłości. W: N.G. Pikuła, K. Jagielska, J.M. Łukasik, Wyzwania dla edukacji w sytuacji pandemii COVID-19 (s. 57–71). Kraków: Wydawnictwo Scriptum.

Kołodziejczyk, J. (2010). Wymagania wobec szkół i obszarów ewaluacji. W: G. Mazurkiewicz (red.), Ewaluacja w nadzorze pedagogicznym. Konteksty (s. 91–100). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Korporowicz, L. (2000). Ewaluacja – zaproszenie do rozwoju. Edukacja i Dialog, 6, 15–20.

Korporowicz, L. (2008). Interakcyjne aspekty procesy ewaluacyjnego: pomiędzy analizą a animowaniem zmian społecznych. W: A. Haber (red.), Środowisko i warsztat ewaluacji (s. 71–90). Warszawa: Wydawnictwo PARP.

Kulczycki, E. (2012). Źródła transmisyjnego ujęcia procesu komunikacji. Studia Humanistyczne AGH, 1(12), 21–36.

MacBeath, J., McGlynn, A. (2002). Self-evaluation: What’s In It for Schools? London–New York: Routledge.

Martens, D. (2021). Research and Evaluation in Education and Psychology: Integrating Diversity with Quantitative, Qualitative, and Mixed Methods. Los Angeles: Sage Publishing.

Mazurkiewicz, G. (2012). Ewaluacja w nadzorze pedagogicznym. Zasady i wartości. W: G. Mazurkiewicz (red.), Jak być lepszym? Ewaluacja w edukacji (s. 13–36). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Mizerek, H. (2011). Efektywna autoewaluacji w szkole – jak ją sensownie zaprojektować i przeprowadzić. W: G. Mazurkiewicz (red.), Ewaluacja w nadzorze pedagogicznym. Autonomia (s. 19–62). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Mizerek, H. (2012a). Dyskretny urok ewaluacji. W: G. Mazurkiewicz (red.), Jak być lepszym? Ewaluacja w edukacji (s. 37–54). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Mizerek, H. (2012b). Elementy autoewaluacji w szkole – jak ją sensownie zaprojektować i przeprowadzić. W: G. Mazurkiewicz (red.), Jak być lepszym? Ewaluacja w edukacji (s. 233–272). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Niemierko, B. (2007). Kształcenie szkolne. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Pancewicz, A. (2012). Aktywni uczniowie, szansa i wyzwanie dla szkoły. W: G. Mazurkiewicz (red.), Jakość edukacji. Różnorodne perspektywy (s. 171–179). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Parsons, T. (1977). Social Systems and the Evolution of Action Theory. New York: The Free Press.

Plichta, P. (2020). Różne konteksty nierówności cyfrowych a wyzwania dla zdalnej edukacji – propozycje rozwiązań. W: J. Pyżalski (red.), Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele (s. 70–80). Warszawa: EduAkcja.

Ptaszek, G., Stunża, G.D., Pyżalski, J., Dębski, M., Bigaj, M. (red.). (2020). Edukacja zdalna. Co stało się z uczniami, ich rodzicami i nauczycielami? Gdańsk: GWP.

Pyżalski, J. (2020). Co jest obecnie ważne, a co mniej, w działaniach szkół i nauczycieli. W: J. Pyżalski (red.), Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele (s. 25–27). Warszawa: EduAkcja.

Sobczak, S., Zacharuk, T. (2019). Zaangażowanie nauczycieli w rolę zawodową a ich oczekiwania gratyfikacji finansowej za wykonywaną pracę. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 32(4), 133–165. DOI: https://doi.org/10.17951/j.2019.32.4.133-166

Sterna, D., Strzemieczny, J. (2012). Organizacja procesów edukacyjnych dla wspierania ucznia się. W: G. Mazurkiewicz (red.), Jakość edukacji. Różnorodne perspektywy (s. 126–139). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Tomaszek, K., Muchacka-Cymerman, A. (2020). Wypalenie szkolne u adolescentów. Raport z badań polsko-amerykańskich. Kraków: Petrus.

Zahorska, M. (2020). Sukces czy porażka zdalnego nauczania? Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego.

NETOGRAFIA

Buchner, A., Majchrzak, M., Wierzbicka, M. (2020). Edukacja zdalna w czasie pandemii. Raport z badań, edycja I. Pobrane z: https://centrumcyfrowe.pl/wpcontent/uploads/sites/16/2020/05/Edukacja_zdalna_w_czasie_pandemii.pptx-2.pdf (dostęp: 4.05.2021).

Buchner, A., Wierzbicka, M. (2020). Edukacja zdalna w czasie pandemii. Raport z badań, edycja II. Pobrane z: https://centrumcyfrowe.pl/wp-content/uploads/sites/16/2020/11/Raport_Edukacja-zdalna-w-czasie-pandemii.-Edycja-II.pdf (dostęp: 4.05.2021).

Długosz, P. (2020). Raport z badań „Krakowska młodzież w warunkach kwarantanny COVID-19”. Kraków: Instytut Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Pobrane z: https://mlodziez.krakow.pl/wp-content/uploads/2020/04/Krakowska-młodziez-COVID19.pdf (dostęp: 10.07.2021).

Korporowicz, L. (2015). Interakcyjna misja ewaluacji. W: Materiały VII Konferencji OSKKO. Pobrane z: https://oskko.edu.pl/konferencjaoskko2010/materialy/Interakcyjna_misja_ewaluacji-Korporowicz.pdf (dostęp: 30.04.2021).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2021.34.3.25-49
Data publikacji: 2021-12-23 22:21:01
Data złożenia artykułu: 2021-05-07 13:14:45


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1435
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1278

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Beata Bocian-Waszkiewicz

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.