Rozwój zasobów osobistych studentów kierunków pedagogicznych metodą design thinking

Iryna Durkalevych

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu jest zbadanie problematyki zasobów osobistych młodych dorosłych oraz skutecznych metod rozwoju owych zasobów w warunkach edukacyjnych m.in. metodą design thinking. Obecnie o zasobach osobistych mówi się w kontekście psychologii zdrowia jako o czynnikach sprzyjających adaptacji jednostki do nowych warunków, zwłaszcza w sytuacjach stresowych, a także przeciwdziałających wypaleniu zawodowemu. Określona problematyka jest szczególnie ważna w odniesieniu do edukacji studentów, którzy przygotowują się do pracy w zawodach nauczycielskich; powinna też znaleźć się w polu zainteresowania nauczycieli akademickich. Wyniki współczesnych badań wskazują, że zasoby osobiste młodych dorosłych w zawodach nauczycielskich i pomocowych są niskie. Naukowcy wskazują na konieczność tworzenia programów sprzyjających wzmocnieniu i rozwojowi zasobów osobistych, które są kluczowymi czynnikami sukcesów zawodowych młodych dorosłych. Ważnym rozwiązaniem w tym przypadku jest metoda design thinking, którą zalicza się do najciekawszych współczesnych rozwiązań w nauczaniu i uczeniu się. W artykule opisano, jak za pomocą metody design thinking można rozwijać zasoby osobiste, takie jak ciekawość, wiedza, empatia i wsparcie społeczne.


Słowa kluczowe


zasoby osobiste; design thinking; młodzi dorośli; studenci

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


LITERATURA

Baron-Cohen, S. (2015). O empatii i genezie okrucieństwa. Sopot: Smak Słowa.

Carlozzi, A.F., Bull, G.T., Hurlburt, J.D. (1995). Empathy as Related to Creativity, Dogmatism, and Expressiveness. Journal of Psychology, 129(4), 365–373.

Clements, A.J., Guppy, G.K., Guppy, A. (2014). ‘You Could Damage Somebody’s Life’: Student and Lecturer Perspectives on Commitment. Social Work Education: The International Journal, 33(1), 91–104. DOI: https://doi.org/10.1080/02615479.2012.741579

Cohen, R.M., Mule, L. (2019). Collaborative Pedagogy in a Design Thinking Education Course. InSight: A Journal of Scholarly Teaching, 14, 29–42.

Deci, E.L., Ryan, R.M. (2000). The “What” and “Why” of Goal Pursuits: Human Need and the Self-Determination of Behavior. Psychological Inquiry, 11, 227–268. DOI: https://doi.org/10.1207/S15327965PLI1104_01

Demerouti, E., Bakker, A.B., Nachreiner, F., Schaufeli, W.B. (2001). The Job Demands-Resources Model of Burn-Out. Journal of Applied Psychology, 86(3), 499–512. DOI: https://doi.org/10.1037/0021-9010.86.3.499

Derbis, R., Baka, Ł. (2011). Znaczenie wsparcia społecznego i zaangażowania w pracę dla związku stresorów w pracy i wypalenia zawodowego. Czasopismo Psychologiczne, 17(2), 277–287.

Durkalevych, I. (2020). Rozwój kreatywności studentów kierunków pedagogicznych metodą design thinking. Fides et Ratio, 44(4), 177–189. DOI: https://doi.org/10.34766/fetr.v44i4.435

Durkalevych, I. (2021). Building a Culture of Relationships in Educational Space Using the Design Thinking Method. Fides et Ratio, 46(2), 27–49. DOI: https://doi.org/10.34766/fetr.v46i2.771

Durkalevych, I. (2022). The Importance of Empathy in the Development of Creativity by Design Thinking. Fides et Ratio, 44(1), 67–74. DOI: https://doi.org/10.34766/fetr.v49i1.953

Goleman, D. (2012). Inteligencja emocjonalna. Warszawa: Media Rodzina.

Heszen, I. (2008). Udział pozytywnych emocji w osiąganiu zdrowia. W: I. Heszen, J. Życińska (red.), Psychologia zdrowia w poszukiwaniu pozytywnych inspiracji (s. 73–88). Warszawa: SWPS „Academica”.

Heszen, I., Sęk, H. (2008). Psychologia zdrowia. Warszawa: PWN.

Hobfoll, S.E. (2006). Stres, kultura i społeczność. Psychologia i filozofia stresu. Gdańsk: GWP.

Jakimiuk, B. (2017). Relacje zawodowe i osiągnięcia osobiste jako czynniki satysfakcji z pracy nauczycieli a ich indywidualne doświadczenia. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Kang, M.J., Hsu, M., Krajbich, I.M., Loewenstein, G., McClure, S.M., … Camerer, C.F. (2009). The Wick in the Candle of Learning. Psychological Science, 20(8), 963–973.

Keysers, C. (2020). Empatia. Jak odkrycie neuronów lustrzanych zmienia nasze rozumienie ludzkiej natury. Kraków: Copernicus Center Press.

Kidd, C., Hayden, B.Y. (2015). The Psychology and Neuroscience of Curiosity. Neuron, 88, 449–460. DOI: https://doi.org/10.1016/j.neuron.2015.09.010

Knoll, N., Schwarzer, R. (2012). Prawdziwych przyjaciół… Wsparcie społeczne, stres, choroba i śmierć. W: H. Sęk, R. Cieślak (red.), Wsparcie społeczne, stres i zdrowie (s. 29–48). Warszawa: PWN.

Korczyński, S. (2014). Stres w pracy zawodowej nauczyciela. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Lehtinen, V. (2008). Building Up Good Mental Health. Jyväskylä: Gummerus Printing.

Łaguna, M. (2015). Zasoby osobiste jako potencjał w realizacji celów. Polskie Forum Psychologiczne, 20(1), 5–15.

Maruszewski, T. (2015). Czy mózg jest źródłem zła? W: S. Baron-Cohen, Teoria zła. O empatii i genezie okrucieństwa (s. 9–14). Sopot: Smak Słowa.

Maslach, C., Leiter, M. (2011). Prawda o wypaleniu zawodowym. Warszawa: PWN.

Mudyń, K. (2003). Czy można mieć zasoby, nie mając do nich dostępu? Problem dostępności zasobów. W: Z. Juczyński, N. Ogińska-Bulik (red.), Zasoby osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu (s. 63–77). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Ogińska-Bulik, N. (2006). Stres zawodowy w zawodach usług społecznych. Źródła – konsekwencje – zapobieganie. Warszawa: Difin.

Ogińska-Bulik, N. (2018). Psychologiczne zasoby sprzyjające zdrowiu. W: B. Wojnarowska (red.), Edukacja zdrowotna (s. 46–57). Warszawa: PWN.

Poprawa, R. (2001). Zasoby osobiste w radzeniu sobie ze stresem. W: G. Dolińska-Zygmunt (red.), Podstawy psychologii zdrowia (s. 103–141). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Robinson, K., Aronica, L. (2015). Kreatywne szkoły. Oddolna rewolucja, która zmienia edukację. Kraków: Wydawnictwo Element.

Ryś, M. (2012). Czy kobiety są bardziej empatyczne i mniej asertywne niż mężczyźni? Badania małżonków. Fides et Ratio, 12(4), 113–126.

Sarzyńska-Mazurek, E., Wosik-Kawala, D. (2020). Wybrane zasoby osobiste kandydatów przygotowujących się do pracy w zawodach pomocowych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Schaffer, D.R., Kipp, K. (2015). Psychologia rozwoju. Od dziecka do dorosłości. Gdańsk: Harmonia Universalis.

Schrand, T. (2016). Design Thinking as a Strategy for Consensus in General Education Reform. Peer Review, 18(3), 17–20.

Schwartz, D.L., Tsang, J.M., Blair, K.P. (2017). Jak się uczymy? 26 naukowo potwierdzonych mechanizmów. Warszawa: PWN.

Sęk, H. (2010). Wypalenie zawodowe nauczycieli. Uwarunkowania i możliwości zapobiegania. W: H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie (s. 149–167). Warszawa: PWN.

Shen, B., McCaughtry, N., Martin, J., Garn, A., Kulik, N., Fahlman, M. (2015). The Relationship between Teacher Burnout and Student Motivation. British Journal of Educational Psychology, 85(4), 519–532. DOI: https://doi.org/10.1111/bjep.12089

Stawiarska, P. (2016). Wypalenie zawodowe w perspektywie wyzwań współczesnego świata. Warszawa: Difin.

Stumm, S. von, Hell, B., Chamorro-Premuzic, T. (2011). The Hungry Mind: Intellectual Curiosity Is the Third Pillar of Academic Performance. Perspectives on Psychological Science, 6(6) 574–588. DOI: https://doi.org/10.1177/1745691611421204

Sury, Z. (2020). Ewaluacja w pracy nauczyciela. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Tikkanen, L., Pyhältö, K., Soini, T., Pietarinen, J. (2021). Crossover of Burnout in the Classroom – Is Teacher Exhaustion Transmitted to Students? International Journal of School & Education Psychology, 9(4). DOI: https://doi.org/10.1080/21683603.2021.1942343

Wrona-Polańska, H. (2009). Kreowanie zasobów osobowych wyzwaniem dla promocji zdrowia. Perspektywa psychologiczna. W: H. Wrona-Polańska, J. Mastalski (red.), Promocja zdrowia w teorii i praktyce psychologicznej (s. 11–26). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Wrona-Polańska, H. (2016). Funkcjonalny Model Zdrowia jako teoretyczna podstawa badań w obszarze zdrowia i choroby. W: H. Wrona-Polańska, K. Bargiel-Matusiewicz, E. Pisula (red.), Zdrowie i choroba. Funkcjonowanie psychologiczne i zawodowe (s. 13–30). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Wysocka, M. (2003). Profesjonalizm w nauczaniu języków obcych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Ziółkowska, B. (2013). Okres wczesnej dorosłości. Jak rozpoznać potencjał młodych dorosłych? W: A. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa (s. 423–468). Sopot: GWP.

NETOGRAFIA

Waloszek, G. (2012). Introduction to Design Thinking. SAP User Experience Community, September. Pobrane z: https://experience.sap.com/skillup/introduction-to-design-thinking (dostęp: 11.02.2021).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2022.35.3.43-55
Data publikacji: 2022-12-19 09:09:33
Data złożenia artykułu: 2021-12-31 00:02:08


Statystyki


Widoczność abstraktów - 507
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 479

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Iryna Durkalevych

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.