Partycypowanie uczniów w (samo)kształceniu na lekcjach języka angielskiego. Raport z badania nauczycielskiego

Anna Sarbiewska

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu jest przedstawienie udziału uczniów w (samo)kształceniu na lekcjach języka angielskiego prowadzonych według modelu partycypacyjnej kultury kształcenia. Badanie zostało osadzone w paradygmacie pragmatycznym, sięgając po ujęcie badawcze opatrzone nazwą „badania bliskiego praktyce” (close-to-practice research), z wykorzystaniem metody studium przypadku. To ujęcie umożliwiło wydobycie uczniowskiej perspektywy patrzenia na partycypację w pracy lekcyjnej i we własnym (samo)kształceniu. W wyniku badania ustalono, że uczniowie są zainteresowani i gotowi do udziału we własnym (samo)kształceniu na lekcjach języka angielskiego prowadzonych według modelu partycypacyjnej kultury kształcenia. Udział ten obejmuje trzy zakresy: wyznaczanie sobie własnych celów do zrealizowania, współdecydowanie o sposobie pracy na lekcjach oraz obserwowanie i ocenianie swoich osiągnięć. W rezultacie uczniowie eksplikują własne oczekiwania wobec nauczanego przedmiotu, potrafią odpowiedzialnie zarządzać czasem i pracą lekcyjną, traktują uczenie się nie jako działanie narzucone przez nauczyciela, lecz składową własnego (samo)kształcenia, postrzegają uczenie się jako etap (samo)kształcenia i nabywają umiejętności uczenia się uczenia.


Słowa kluczowe


lekcje języka angielskiego; model partycypacyjnej kultury kształcenia; (samo)kształcenie; uczeń

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


LITERATURA

Adrjan, B. (2011). Kultura szkoły. W poszukiwaniu nieuchwytnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Benner, D. (2018). Pedagogika ogólna a pedagogika specjalna. Rozważania na temat związku między inkluzją i ekskluzją z perspektywy trzech przyczyn procesów wychowania i kształcenia. W: J. Głodkowska, K. Sipowicz, I. Patejuk-Mazurek (red.), Tradycja i współczesność pedagogiki specjalnej w tworzeniu społeczeństwa dla wszystkich (s. 124–138). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Benner, D. (2021). Zarys ogólnej dydaktyki nauki. Podstawy i orientacje dla kształcenia nauczycieli, nauczania i badań edukacyjnych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Bernstein, B. (1990). Odtwarzanie kultury. Warszawa: PIW.

Bielecka-Prus, J. (2010). Transmisja kultury w rodzinie i w szkole. Warszawa: PWN.

Borkowska, A. (1991). Jak uczniowie postrzegają swoich nauczycieli – wyniki badań przeprowadzonych w niektórych liceach płockich. Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego, 36(1), 55–60.

Czerepaniak-Walczak, M. (2018). Proces emancypacji kultury szkoły. Warszawa: Wolters Kluwer.

Dernowska, U., Tłuściak-Deliowska, A. (2013). Kultura szkoły. Studium teoretyczno-empiryczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Dudzikowa, M., Bochno, E. (2016). Wprowadzenie do serii „Kultura szkoły”. W: M. Dudzikowa, S. Jaskulska (red.), Twierdza. Szkoła w metaforze militarnej. Co w zamian? (s. 9–10). Warszawa: Wolters Kluwer.

Dweck, C. (2017). Mindset – Changing the Way You Think to Fulfil Your Potential. London: Robinson.

Edwards, S., Brown, C. (2020). Close-to-Practice Research: The Need for Student Voice and the Strange Case of Academy X. London Review of Education, 18(3), 480–494. DOI: 10.14324/LRE.18.3.11

Fink, L.D. (2003). Creating Significant Learning Experiences: An Integrated Approach to Designing College Courses. San Francisco: Jossey-Bass.

Gołębniak, B.D. (2021). Ekspansja uczenia się? Co z nauczaniem? Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Hawranek, M. (2021). Szkoły, do których chce się chodzić. Kraków: Znak Litera Nova.

Klus-Stańska, D. (2011). Oderwanie dydaktyki od pedagogiki ogólnej jako źródło jej kryzysu i znieruchomienia. W: T. Hejnicka-Bezwińska (red.), Pedagogika ogólna. Dyskursy o statusie naukowym i dydaktycznym (s. 139–158). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Klus-Stańska, D. (2012). Wiedza, która zniewala. Transmisyjne tradycje w szkolnej edukacji. Forum Oświatowe, (1), 21–40.

Maison, D. (2022). Jakościowe metody badań społecznych. Podejście aplikacyjne. Warszawa: PWN. DOI: 10.53271/2022.057

Mertens, D.M. (2010). Research and Evaluation in Education and Psychology: Integrating Diversity with Quantitative, Qualitative, and Mixed Methods. Thousand Oaks: Sage Publication Inc.

Mezirow, J. (2000). Learning to Think Like an Adult: Core Concepts of Transformation Theory. W: J. Mezirow et al. (Ed.). Learning as Transformation: Critical Perspectives on a Theory in Progress (s. 3–33). San Francisco: Jossey-Bass.

Mizerek, H. (2015). Evidence-Based Practice in Education: Premises, Dilemmas, Prospects. Forum Oświatowe, 27(2), 25–40.

Mizerek, H. (2017). Studium przypadku w badaniach nad edukacją. Istota i paleta zastosowań. Przegląd Pedagogiczny, (1), 9–22.

Mizerek, H. (2021). Refleksja krytyczna w edukacji i pedagogice. Misja (nie)wykonalna? Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Nalaskowski, A. (2002). Przestrzenie i miejsca szkoły. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Nowosad, I. (2018). Z badań nad kulturą szkoły. W kalejdoskopie analiz i interpretacji. Studia Edukacyjne, (49), 159–174. DOI: 10.14746/se.2018.49.10

Nowosad, I. (2019). Kultura szkoły w rozwoju szkoły. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Nowotniak, J. (2019). Ewaluacja edukacyjna. Społeczne światy ewaluatorów. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Olechowska, A. (2021). Uniwersalne projektowanie dla uczenia się – możliwość czy utopia? Edukacja, 1(156), 42–56. DOI: 10.24131/3724.210104

Pauluk, D. (2022). Model oceniania wspierającego uczenie się i rozwój. Konteksty praktyczne i teoretyczne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. DOI: 10.4467/K7357.26/22.22.15769

Perkowska-Klejman, A. (2009). Pomiar relacji interpersonalnych nauczyciel–uczeń. Ruch Pedagogiczny, (5–6), 65–74.

Perkowska-Klejman, A. (2016). Oblicza kultury szkoły. W: J. Korczak, B. Przybylski (red.), Różne oblicza edukacji (s. 11–26). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Radanowicz, E. (2020). W szkole wcale nie chodzi o szkołę. Głogów: Wydawnictwo Sensor.

Sarbiewska, A. (2022, w druku). Tworzenie partycypacyjnej kultury kształcenia na przykładzie szkolnych lekcji języka angielskiego. Studium przypadku.

Schulz, R. (2018). Edusfera jako holistyczna kategoria pedagogiki ogólnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Schulz, R. (2020). Całość i struktura jako kategorie systemowego oglądu edukacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Stępkowski, D. (2019). Kształcenie jako dobro pedagogiczne i źródło nierówności edukacyjnej. W: K. Wrońska (red.), Dobra edukacji i ich pedagogiczna eksploracja (s. 57–71). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Stępkowski, D., Sarbiewska, A. (2021). Zarys pedagogiki pracy nad błędem. Studia z Teorii Wychowania, 12(4), 207–212.

Szulc, A. (2019). Nowa szkoła. Szczecin: Wydawnictwo Natuli.

Tłuściak-Deliowska, A. (2018). About the School and the Student-Teacher Relationship in the 21st Century: Some Perspectives and Challenges. Problems of Education in the 21st Century, 76(4), 422–424. DOI: 10.33225/pec/18.76.422

Tłuściak-Deliowska, A. (2019). Doświadczanie emocji w szkole i w związku ze szkołą. Perspektywa uczniów szkoły „świadczącej usługi edukacyjne o wysokiej jakości”. W: I. Przybylska (red.), Kultura emocjonalna szkoły – czasoprzestrzenie doświadczania emocji (s. 81–99). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Tłuściak-Deliowska, A., Dernowska, U. (2016). Kultura współpracy w szkole w percepcji nauczycieli szkół gimnazjalnych. Studia Edukacyjne, (40), 127–148. DOI: 10.14746/se.2016.40.8

Yin, R.K. (2015). Studium przypadku w badaniach naukowych. Projektowanie i metody. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Zaczyński, W.P. (1995). Praca badawcza nauczyciela. Warszawa: WSiP.

NETOGRAFIA

BERA. (2017). Close-to-Practice Research Project. Pobrane z: https://www.bera.ac.uk/project/close-to-practice-research-project

BERA. (2018). Close-to-Practice Educational Research: A BERA Statement. Pobrane z: https://www.bera.ac.uk/wp-content/uploads/2018/11/BERA-Close-to-Practice_statement_Nov2018-1.pdf

Hasło: Intersubiektywizm. Pobrane z: https://encyklopedia.pwn.pl/szukaj/intersubiektywizm.html

Ministerstwo Edukacji Narodowej. (2018). Podstawa programowa kształcenia ogólnego z komentarzem. Szkoła ponadpodstawowa: liceum ogólnokształcące, technikum oraz branżowa szkoła I i II stopnia. Język obcy nowożytny. Pobrane z: https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2023/podstawa_programowa/jezyk-obcy-nowozytny.pdf

Statut. (2020). Statut Zespołu Szkół nr 3 im. Jana III Sobieskiego w Szczytnie. Pobrane z: http://nowa.loszczytno.edu.pl/dokszkolne/statutzs3.pdf

AKTY PRAWNE

Rozporządzenie. (2012). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. 2012 poz. 977).

Rozporządzenie. (2017). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (t.j. Dz.U. 2020 poz. 2198).

Rozporządzenie. (2018). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (Dz.U. 2018 poz. 467).

Rozporządzenie. (2019). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. 2019 poz. 373).

Ustawa. (1991). Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. 2022 poz. 2230).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2023.36.2.211-232
Data publikacji: 2023-08-28 09:42:27
Data złożenia artykułu: 2023-04-27 07:44:45


Statystyki


Widoczność abstraktów - 194
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 89

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2023 Anna Sarbiewska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.