Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Kompetencje społeczne nauczycieli szkół średnich a ich samoocena
Streszczenie w języku polskim
Współczesna szkoła stawia wysokie wymagania nauczycielom w zakresie szeroko pojętego przygotowania zawodowego, które poparte jest nie tylko wiedzą, czego i w jaki sposób uczyć, lecz także kompetencjami społecznymi przejawiającymi się umiejętnościami interpersonalnymi umożliwiającymi efektywne nauczanie oraz wychowywanie dzieci i młodzieży. Kompetencje te są silnie uwarunkowane cechami osobowościowymi. W niniejszym artykule uwzględniona została samoocena jako korelat kompetencji społecznych nauczycieli szkół średnich, stanowiąca postawę wobec samego siebie, zwłaszcza wobec własnych możliwości oraz innych cech wartościowych społecznie. Dlatego też celem założeń badawczych było określenie zależności między kompetencjami społecznymi badanych nauczycieli i ich profilami a samooceną. Aby uzyskać odpowiedź na postawione problemy badawcze, do badań wykorzystano Kwestionariusz PROKOS oraz Skalę Samooceny (SES) Rosenberga. Uzyskane wyniki pozwoliły potwierdzić hipotezę roboczą mówiącą o zależności prezentowanych zmiennych. Wystąpiły bowiem dodatnie korelacje zarówno między poziomem samooceny badanych nauczycieli a ogólnym wynikiem ich kompetencji społecznych, jak i wszystkimi analizowanymi profilami tych kompetencji.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Bera, A. (2022). Profile kompetencji społecznych przedstawicieli handlowych i ich podmiotowe uwarunkowania. Lublin: UMCS. (nieopublikowana praca doktorska)
Borkowski, J. (2003). Podstawy psychologii społecznej. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
Cęcelek, G. (2020). Kompetencje społeczne nauczyciela szkoły uczenia się i wyrównywania szans edukacyjnych. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Czechowska-Bieluga, M., Kanios, A., Sarzyńska, E. (2009). Profile kompetencji społecznych osób pracujących i bezrobotnych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Dylak, S. (2004). Nauczyciel – kompetencje i kształcenie zawodowe. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku (t. 3; s. 533–567). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Dzwonkowska, I., Lachowicz-Tabaczek, K., Łaguna, M. (2008). Samoocena i jej pomiar. Skala samooceny SES M. Rosenberga. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Galas, B. (1994). Czynniki współwystępujące z samooceną i aspiracjami młodzieży. Psychologia Wychowawcza, (1), 11–19.
Jarmużek, J. (2014). Kompetencje społeczne nauczyciela a skuteczność pracy w szkole. Studia Edukacyjne, (30), 213–227. DOI: 10.14746/se.2014.30.12
Jarosz, E. (1975). Psychologia i psychopatologia życia codziennego. Warszawa: PZWL.
Jaworowska, A., Matczak, A. (2001). Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej INTE. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Jerzak, M. (2008). Znaczenie kompetencji społecznych w pracy nauczyciela wychowawcy. Journal of Modern Science. Zeszyty Naukowo-Dydaktyczne. Pedagogika, 2(5).
Kulas, H. (1986). Samoocena młodzieży. Warszawa: WSiP.
Łukaszewski, W. (1974). Osobowość. Struktura i funkcje regulacyjne. Warszawa: PWN.
Matczak, A. (2005). Kwestionariusz Kompetencji Społecznych. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Matczak, A. (2007a). Kwestionariusz Kompetencji Społecznych. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Matczak, A. (2007b). Rola inteligencji emocjonalnej. Studia Psychologiczne, 45(1), 9–17.
Matczak, A., Martowska, K. (2009). Instrumental and Motivational Determinants of Social Competencies. W: A. Matczak (Ed.), Determinants of Social and Emotional Competencies (s. 13–35). Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Matczak, A. Martowska, K. (2013). Profil Kompetencji Społecznych. PROKOS. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Mazurek-Kucharska, B. (2006). Kompetencje społeczne we współczesnej psychologii i teorii zarządzania. Przegląd wybranych podejść i problemów. W: S. Konarski (red.), Kompetencje społeczno-psychologiczne ekonomistów i menedżerów. Teoria, badania, edukacja (s. 55–94). Warszawa: SGH.
Niebrzydowski, J. (1976). O poznawaniu i ocenie samego siebie. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Niebrzydowski, J. (1989). Psychologia wychowawcza. Samoświadomość, aktywność, stosunki interpersonalne. Warszawa: PWN.
Nowak-Dziemianowicz, M. (2012). Kompetencje społeczne jako jeden z efektów kształcenia w Krajowych Ramach Kwalifikacji w kontekście pytań o cele i funkcje edukacji. Warszawa: IBE.
Piorunek, M. (2020). Nauczyciel-wychowawca (nie)wspierający ucznia – o znaczeniu nauczycielskich kompetencji społecznych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. DOI: 10.14746/amup.9788323238423
Piorunek, M., Werner, I. (2017). Kompetencje społeczne nauczycieli – diagnoza i pomocowe implikacje. Studia Edukacyjne, (44), 121–142. DOI: 10.14746/se.2017.44.8
Polański, G. (2021). Pokolenie X i Y. Kompetencje społeczne – mediatyzacja codzienności. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Reykowski, J. (1966). Funkcjonowanie osobowości w warunkach stresu psychologicznego. Warszawa: PWN.
Rosenberg, M. (1965). Society and the Adolescent Self-Image. Princeton: Princeton University Press.
Sikora, K. (2016). Kompetencje społeczne dowódców pododdziałów wojskowych. Warszawa: WCEO.
Sosnowska, I. (2015). Kompetencje społeczne nauczycieli. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, (6), 17–22.
Strykowski, W. (2005). Kompetencje współczesnego nauczyciela. Neodidagmata, (27–28), 15–28.
Szpitalak, M., Polczyk, R. (2015). Samoocena. Geneza, struktura, funkcje i metody pomiaru. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Tołwińska, B. (2011). Relacje międzyludzkie w kulturze szkoły sprzyjające uczeniu się. W: A. Cudowska (red.), Kierunki rozwoju edukacji w zmieniającej się przestrzeni społecznej. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi doktorowi habilitowanemu Michałowi Balickiemu (s. 536–543). Białystok: Trans Humana.
Twardowska-Staszek, E., Alberska, M. (2020). Inteligencja emocjonalna i kompetencje społeczne nauczycieli szkół specjalnych. Studia Pedagogica Ignatiana, 23(4), 111–134. DOI: 10.12775/SPI.2020.4.005
Tyszkowa, M. (1972). Problemy psychologicznej odporności dzieci i młodzieży. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Tyszkowa, M. (1979). Samoocena i samoakceptacja jako struktury regulacyjne. Oświata i Wychowanie, (6), 203–210.
Wojciszke, B. (2003). Pogranicze psychologii osobowości i społecznej: samoocena jako cecha i motyw. W: B. Wojciszke, M. Plopa (red.), Osobowość a procesy psychiczne i zachowanie (s. 15–49). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2023.36.4.77-93
Data publikacji: 2024-03-14 10:37:08
Data złożenia artykułu: 2023-10-04 22:48:45
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2024 Katarzyna Nowosad
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.