Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Dobrostan psychiczny i poczucie sensu życia a wypalenie zawodowe funkcjonariuszy Służby Więziennej. Badania wstępne
Streszczenie w języku polskim
Dobrostan psychiczny ma istotne znaczenie dla zdrowia psychicznego i fizycznego oraz efektywności zawodowej pracowników, przekłada się bowiem na wymierne korzyści w miejscu pracy. Skutkami złego stanu zdrowia psychicznego są utrata wydajności oraz koszty związane z absencją czy nieefektywnym wykonywaniem obowiązków. Szczególnym przypadkiem pogorszenia się stanu zdrowia psychicznego, będącego następstwem długotrwałego, nierozwiązanego stresu związanego z pracą, jest wypalenie zawodowe. Syndrom ten występuje szczególnie często u osób narażonych w pracy na silne stresory, na których spoczywa duża odpowiedzialność za bezpieczeństwo swoje i innych. Grupą zawodową szczególnie narażoną na wypalenie zawodowe są funkcjonariusze Służby Więziennej. Celem badań było ustalenie zależności pomiędzy poziomem wypalenia zawodowego a poczuciem szczęścia i sensu życia u funkcjonariuszy Służby Więziennej. Przebadano 60 osób zatrudnionych w trzech zakładach karnych. Okazało się, że wypalenie zawodowe mierzone Kwestionariuszem Wypalenia Zawodowego jest ujemnie skorelowane z poszukiwaniem sensu życia mierzonym Kwestionariuszem Sensu Życia. Pozytywne zależności wystąpiły również pomiędzy poczuciem szczęścia mierzonym Kwestionariuszem Poczucia Jakości Życia SHI-PL a poczuciem własnych dokonań mierzonych Kwestionariuszem Wypalenia Zawodowego.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Barczykowska, A., Muskała, M. (2011). Poczucie sukcesu rodzinnego a syndrom wypalenia zawodowego wśród personelu penitencjarnego (zarys projektu badawczego). Resocjalizacja Polska, 2, 299–307.
Basińska, M. A., Sołtys, M., Peplińska, S., Kawiecka-Dziembowska, B., Kwiatkowska, J., Borzyszkowska, A. (2017). Personal resources – resiliency and hope – and coping flexibility among oncological patients: Moderating role of the sense of stress. Psychoonkologia, 21(3), 100–112.
Basiński, A., Basińska, B. (2004). Sytuacje traumatyczne w pracy funkcjonariuszy Służby Więziennej. In: O. Truszczyński, L. Konopka, K. Sikora, A, Rakowski, L, Kosiorek (eds.), Służba żołnierzy i funkcjonariuszy służb państwowych wykonujących zadania w warunkach ekstremalnych, tom 8. (pp. 136–142). Retrieved November 4, 2019, from https://depot.ceon.pl/handle/123456789/3071
Borucka, A., Ostaszewski, K. (2008). Koncepcja resilience. Kluczowe pojęcia i wybrane zagadnienia. Medycyna Wieku Rozwojowego. XII, 2, I, 587–597.
Csikszentmihalyi, M., Abuhamdeh, S., Nakamura, J. (2014). Flow. In: M. Csikszentmihalyi (ed.), Flow and the Foundations of Positive Psychology (pp. 227–238). Berlin: Springer, Dordrecht. Retrieved October 25, 2019, from https://doi.org/10.1007/978-94-017-9088-8_15
Czapiński, J. (2004). Psychologiczne teorie szczęścia. In: J. Czapiński (ed.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka (pp. 51–102). Warszawa: PWN.
Czekaj, K. (2015). Wypalenie zawodowe personelu więziennego jako efekt dyspozycyjnej i sytuacyjnej oceny stresu. Państwo i Społeczeństwo, 11(2), 23–36.
Dębska, G., Cepuch, G. (2008). Wypalenie zawodowe u pielęgniarek pracujących w zakładach podstawowej opieki zdrowotnej. Problemy Pielęgniarstwa, 16(3), 273–279.
Frankl, V. E. (1984). Homo patiens. Warszawa: Pax.
Fredrickson, B. L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology: The broaden-andbuild theory of positive emotions. American psychologist, 56(3), 218–226. Retrieved October 17, 2019, from https://doi.org/10.1037/0003-066X.56.3.218
Grabowski, D., Chudzicka-Czupała, A., Chrupała-Pniak, M., Rachwaniec-Szczecińska, Ż., Stasiła-Sieradzka, M., Wojciechowska, W. (2019). Work ethic, organizational commitment and burnout. Medycyna Pracy, 70(3), 305–316. Retrieved October 17, 2019, from https://doi.org/10.13075/mp.5893.00800
Harasim, K. (2018). Stres w zawodach wysokiego ryzyka. Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne, 1(28), 43–66.
Isen A. M. (2008). Rola neuropsychologii w zrozumieniu korzystnego wpływu afektu pozytywnego na zachowania społeczne. In: J. Czapiński (ed.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu , sile i cnotach człowieka (pp. 284–302). Warszawa: PWN.
Jabłkowska, K., Borkowska, A. (2005). Ocena nasilenia stresu w pracy a cechy zespołu wypalenia zawodowego u menedżerów. Medycyna Pracy, 56(6), 439–444.
Kaczmarek, L., Stanko-Kaczmarek, M., Dombrowski, S. (2010). Adaptation and Validation of the Steen Happiness Index into Polish. Polish Psychological Bulletin, 41(3), 98–104. Retrieved October 11, 2019, from https://doi.org/10.2478/v10059-010-0013-3
Kalimo, R., Pahkin, K., Mutanen, P., Topipinen-Tanner, S. (2003). Staying well or burning out at work: Work characteristics and personal resources as long-term predictors. Work & Stress, 17(2), 109–122. Retrieved October 17, 2019, from https://doi.org/10.1080/0267837031000149919
Keinan, G. Malach-Pines, A. (2007). Stress and Burnout Among Prison Personnel: Sources, Outcomes, and Intervention Strategies. Criminal Justice and Behavior, 34(3), 380–398. Retrieved Octiber 17, 2019, from https://doi.org/10.1177/0093854806290007
Kossakowska, M., Kwiatek, P., Stefaniak, T. (2013). Sens w życiu. Polska wersja kwestionariusza MLQ (Meaning in Life Questionnaire). Psychologia Jakości Życia, 12(2), 111–131. Retrieved October 11, 2019, from https://doi.org/10.5604/16441796.1090786
Kraczla, M. (2013). Wypalenie zawodowe jako efekt długotrwałego stresu. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie, 2, 69–81.
Lach, B., Hełka, A. (2016). Wpływ wypalenia zawodowego policjantów na poziom realizacji zadań w społeczności lokalnej – możliwości ograniczenia zjawiska. In: A. Bańka, K. Popiołek, M. Wójcik, A. Hełka, J. Płachetka (eds.), Człowiek w społeczności lokalnej. Partycypacja, zasoby, aktywizacja (pp. 107–123). Poznań: Stowarzyszenie Psychologia i Architektura.
Lazarus, R. S., Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. New York: Springer Publishing Company.
Linley, P., Joseph, S. (2007). Therapy work and therapists’ positive and negative well-being. Journal of Social and Clinical Psychology, 26(3), 385–403. Retrieved October 14, 2019, from https://doi.org/10.1521/jscp.2007.26.3.385
Luthar, S. S., Zelazo, L. B. (2003). Research on resilience. An integrative review. In: S. S. Luthar (ed.), Resilience and vulnerability Adaptation in the context of childhood adversities (pp. 510–549). New York: Cambridge University Press.
Nawój, J., (2006). Wypalenie zawodowe funkcjonariuszy więziennych a perspektywa realizacji celów wychowawczych wykonywania kary pozbawienia wolności. In: H. Machel (ed.), Wykonywanie kary pozbawienia wolności w Polsce – w poszukiwaniu skuteczności (pp. 341–349). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Ogińska-Bulik, N., Kaflik-Pieróg, M. (2003). Stres w pracy, poczucie własnej skuteczności a zespół wypalenia zawodowego u strażaków, Acta Universitatis Lodziensis. „Folia Psychologica”, 7(3), 37–47.
Ogińska-Bulik, N. (2009). Stres zawodowy u policjantów: Źródła, konsekwencje, zapobieganie. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
Okła, W., Steuden, S. (1998). Psychologiczne aspekty zespołu wypalenia. Roczniki Psychologiczne, 1, 119–130.
Pałka, K. (2015). Uwarunkowania zdrowotne doboru funkcjonariuszy do Służby Więziennej w świetle regulacji prawnych. Hygeia Public Health, 50(2), 349–356.
Park, N., Park, M., Peterson, C. (2010). When is the Search for Meaning Related to Life Satisfaction? Applied Psychology: Health and Well-Being, 2(1), 1–13. Retrieved October 12, 2019, from https://doi.org/10.1111/j.1758-0854.2009.01024.x
Piotrowski, A. (2010). Stres i wypalenie zawodowe funkcjonariuszy Służby Więziennej. Warszawa: Difin.
Piotrowski, A. (2014). Stres zawodowy a konflikty pomiędzy pracą a rodziną personelu medycznego Służby Więziennej. Przegląd Naukowo-Metodyczny “Edukacja dla Bezpieczeństwa” 7, 2(23), 295–306.
Poklek, R. (2010). Instytucjonalne i psychospołeczne aspekty więzienia. Kalisz: Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej w Kaliszu.
Poklek, R. (2015). Motywacja osiągnięć funkcjonariuszy Służby Więziennej. Kalisz: Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej w Kaliszu.
Przybyliński, S. (2005). Podkultura więzienna: Wielowymiarowość rzeczywistości penitencjarnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza IMPULS.
Seligman, M. E. (2005). Prawdziwe szczęście: Psychologia pozytywna a urzeczywistnienie naszych możliwości trwałego spełnienia. Warszawa: Wydawnictwo Media Rodzina.
Sęk, H. (2000). Wypalenie zawodowe: Przyczyny, mechanizmy, zapobieganie. Warszawa: PWN.
Steger, M. F., Kashdan, T. B., Sullivan, B. A., Lorentz, D. (2008). Understanding the search for meaning in life: Personality, cognitive style, and the dynamic between seeking and experiencing meaning. Journal of personality, 76(2), 199–228. Retrieved October 15, 2019, from https://doi.org/10.1111/j.1467-6494.2007.00484.x
Sygit-Kowalkowska, E., Weber-Rajek, M., Herkt, M., Ossowski, R. (2017). Wypalenie zawodowe u funkcjonariuszy służby więziennej. Rola osobowości i wybranych cech zawodowych. Medycyna Pracy, 68(1), 85–94. Retrieved October 19, 2019, from https://doi.org/10.13075/mp.5893.00499
Trzebińska, E. (2008). Psychologia pozytywna. Warszawa: WAiP.
Tucholska, S. (2001). Christiny Maslach koncepcja wypalenia zawodowego: etapy rozwoju. Przegląd Psychologiczny, 44(3), 301–317.
Wieczorek, L. (2017) Stres i wypalenie zawodowe w służbie więziennej. Humanistyczne Zeszyty Naukowe – Prawa Człowieka, 1(20), 213–242.
Znańska-Kozłowska, K. (2013). Wypalenie zawodowe – pojęcie, przyczyny i objawy. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły HUMANITAS. Zarządzanie, 1, 105–113.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2020.33.4.209-221
Data publikacji: 2021-01-25 12:17:26
Data złożenia artykułu: 2020-03-17 22:08:11
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2021 Andrzej Chudnicki
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.