Wsparcie społeczne i dobrostan w chorobie Hashimoto u kobiet w okresie dorosłości
Streszczenie w języku polskim
Choroba Hashimoto należy do chorób autoimmunologicznych, których etiologia i przebieg nie są w pełni znane. Częściej dotyka kobiet. Oprócz cech charakterystycznych dla chorób endokrynnych o znanej etiologii pojawia się u pacjentów niepewność wynikająca z niejasności czynników związanych z rozpoznaniem i leczeniem choroby Hashimoto. Doświadczenie choroby obniża poczucie dobrostanu. W chorobach, zwłaszcza psychosomatycznych, w sytuacji nasilonego lęku szczególną rolę odgrywa obecność innych ważnych osób, tworzących sieć wsparcia. Założono, że podobnie jak w przypadku innych chorób przewlekłych istnieje zależność między rodzajem i siecią wsparcia a dobrostanem. Zbadano 120 kobiet, po 60 w grupie klinicznej i kontrolnej. W grupie klinicznej średnia wieku M = 32,17, a odchylenie standardowe SD = 7,81. W grupie kontrolnej średnia wieku M = 33,23, a odchylenie standardowe SD = 8,35. Wykorzystano następujące narzędzia: Skalę Wsparcia Społecznego Kmiecik-Baran, Kwestionariusz Szczęścia w adaptacji Kaczmarka, Stańko-Kaczmarek i Dombrowskiego, autorską ankietę personalną. Nie wykazano statystycznie istotnej różnicy między grupą osób chorujących i zdrowych ze względu na rodzaj otrzymywanego wsparcia. Wykazano natomiast statystycznie istotne różnice dotyczące sieci wsparcia. W grupie klinicznej wystąpiła zależność między rodzajami wsparcia i niektórymi sieciami wsparcia, np. emocjonalnym, wartościującym, informacyjnym, instrumentalnym, rodziną, przyjaciółmi, służbą zdrowia a dobrostanem.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Basińska, M.A. (2009). Funkcjonowanie psychologiczne pacjentów w wybranych chorobach endokrynologicznych. Uwarunkowania somatyczne i osobowościowe. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Basińska, M.A., Andruszkiewicz, A. (2016). Cechy osobowości typu D a funkcjonowanie w chorobie pacjentów ze schorzeniami przewlekłymi. Polskie Forum Psychologiczne, 21(2), 221–237. DOI: https://doi.org/10.14656/PFP20160205
Bednarczyk, A. (2018). Wsparcie a dobrostan u osób z chorobami autoimmunologicznymi. Niepublikowana praca magisterska.
Binay, C., Şimşek, E. (2016). Çocuk ve Adolesanlarda Hashimoto Tiroiditi/ Hashimoto thyroiditis in children and adolescents. Osmangazi Tip Dergisi, 38, 1–8. DOI: http://dx.doi.org/10.20515/otd.73478
Bossowski, A., Otto-Buczkowska, E. (2007). Schorzenia tarczycy o podłożu autoimmunologicznym. W: E. Otto-Buczkowska (red.), Pediatria – co nowego? (s. 108–120). Wrocław: Cornetis.
Budlewski, T., Franek, E. (2009). Diagnostyka obrazowa chorób tarczycy. Choroby Serca i Naczyń, 6(1), 47–41.
Djurovic, M., Pereira, A.M., Smit, J.W.A., Vasovic, O., Damjanovic, S., …, Petakov, M. (2018). Cognitive functioning and quality of life in patients with Hashimoto thyroiditis on long-term levothyroxine replacement. Endocrine, 62, 136–143. DOI: https://doi.org/10.1007/s12020-018-1649-6
Emerson, Ch.H. (2019). Physician Perception and Patient Input Are Important Influences in the Treatment of Hypothyriodism. Clinical Thyroidology, 31(12), 504–508.
Gier, D., Ostrowska, L. (2019). Choroba Hashimoto a otyłość. Varia Medica, 3(3), 238–242.
Haduch-Pietruszka, I., Brudkowska, Ż., Moczulski, D. (2017). Życie pacjentów z cukrzycą typu 1 w kontekście wsparcia społecznego i psychologicznego – analiza wyników badań własnych. Medycyna Rodzinna, 20(3), 188–191. DOI: https://doi.org/10.25121/MR.2017.20.3.188
Janowski, K., Tatala, M., Jedynak, T., Księżpolska, A., Głowacka, B. (2016). Wsparcie społeczne a ocena własnej choroby, nasilenie objawów depresyjnych i akceptacja życia z chorobą u kobiet po mastektomii. Polskie Forum Psychologiczne, 21(2), 188–205. DOI: https://doi.org/10.14656/PFP20160203
Juczyński, Z. (2019). Znaczenie spostrzeganego wsparcia społecznego dla dobrostanu jednostki – na przykładzie badań Kwestionariuszem Wsparcia Społecznego (Soz-U K-14). Czasopismo Psychologiczne, 25(2), 195–202. DOI: https://doi.org/10.14691/CPPJ.25.2.195
Kaczmarek, L.D., Stanko-Kaczmarek, M., Dombrowski, S.U. (2010). Adaptation and Validation of the Steen Happiness Index into Polish. Polish Psychological Bulletin, 41(3), 98–104. DOI: https://doi.org/10.2478/v10059-010-0013-3
Kalra, S., Agarwal, N., Aggarwal, R., Agarwal, S., Bajaj, S., …, Unnikrishnan, A.G. (2017). Patient-centered Management of Hypothyroidism. Indian Journal of Endocrinology and Metabolism, 21(3), 475–477. DOI: https://doi.org/10.4103/ijem.IJEM_93_17
Kirenko, J., Byra, S. (2008). Zasoby osobiste w chorobach psychosomatycznych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kmiecik-Baran, K. (2000). Narzędzia do rozpoznawania zagrożeń społecznych w szkole. Gdańsk: Przegląd Oświatowy.
Knoll, N., Schwarzer, R. (2004). Prawdziwych przyjaciół… Wsparcie społeczne, stres, choroba i śmierć. W: H. Sęk, R. Cieślak (red.), Wsparcie społeczne, stres i zdrowie (s. 29–48). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Konieczna, I. (2017). Zasoby osobiste i społeczne człowieka w sytuacji doświadczania choroby przewlekłej. Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 4(38), 57–73. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0012.0328
Kurowska, K., Prus, N. (2010). Rola wsparcia a poczucie koherencji w zmaganiu się z chorobą nadciśnieniową. Nadciśnienie Tętnicze, 14(5), 387–394.
Lee, S.A., Stetten, N.E., Anton, S.D. (2018). Patient perspectives on the treatment for Hashimoto’s thyroiditis: A qualitative analysis. Health and Primary Care, 2(4), 1–5. DOI: https://doi.org/10.15761/HPC.1000141
Mohamadi, A., Davoodi-Makinejad, M., Azimi, A., Nafissi, S. (2016). Personality characteristics in MS patients: The role avoidant personality. Clinical Neurology and Neurosurgery, 144, 23–27. DOI: https://doi.org/10.1016/j.clineuro.2016.02.035
Niedziela, M. (2005). Autoimmunologiczne zespoły wielogruczołowe – od badań naukowych do zastosowań klinicznych. Endokrynologia Pediatryczna, 2(11), 55–63. DOI: https://doi.org/10.18544/EP-01.04.02.0115
Rosiak, K., Zagożdżon, P. (2017). Jakość życia oraz wsparcie społeczne u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym. Psychiatria Polska, 51(5), 923–935. DOI: https://doi.org/10.12740/PP/64709
Sęk, H., Cieślak, R. (2004). Wsparcie społeczne – sposoby definiowania, rodzaje i źródła wsparcia, wybrane koncepcje teoretyczne. W: H. Sęk, R. Cieślak (red.), Wsparcie społeczne, stres i zdrowie (s. 11–28). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Stetkiewicz-Lewandowicz, A., Sobów, T. (2018). Psychologiczne aspekty choroby Hashimoto. Sztuka Leczenia, 2, 41–51.
Waliszewska-Prosół, M., Ejma, M. (2016). Encefalopatia Hashimoto – patogeneza, obraz kliniczny i leczenie. Polski Przegląd Neurologiczny, 12(4), 206–210.
Woźniewicz, A., Sobierajska-Michalak, K. (2014). Wsparcie społeczne wobec chorych przewlekle i ich rodzin. W: Ż. Skinder (red.), Polska polityka ochrony zdrowia: zagadnienia społeczne i medyczne (s. 28–44). Bydgoszcz: Mass.
Wróbel, A., Wróbel, P., Otfinowska, E. (2019). Znaczenie wsparcia oraz formy aktywności kinezyterapeutycznej członków rodzin osób dotkniętych chorobą Parkinsona. Health Promotion & Physical Activity, 1(6), 1–7.
Zdrojewska, M., Sworczak, K., Obołończyk, Ł., Zdrojewski, Ł. (2018). Podostre zapalenie tarczycy o nietypowym przebiegu klinicznym – opis przypadku. Forum Medycyny Rodzinnej, 12(5), 183–188.
Ziarko, M., Parobkiewicz, A., Jasielski, R. (2018). Poznawcza reprezentacja schorzenia a funkcjonowanie pacjentów z chorobą niedokrwienną serca. Inżynieria Biomedyczna, 24(2), 99–110.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2021.34.2.177-189
Data publikacji: 2021-06-12 13:30:26
Data złożenia artykułu: 2020-04-29 16:39:09
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2021 Agata Banakiewicz, Anna Bednarczyk, Agnieszka Kulik

Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.
 
 
          
          
				 Ukryj
 
							Ukryj
						 Pokaż wszystkie
							Pokaż wszystkie
						 
  
  
  
  
  Wyślij tekst przez e-mail
			Wyślij tekst przez e-mail