Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Uczucia i emocje w pedagogice i psychologii Stefana Szumana
Streszczenie w języku polskim
Artykuł poświęcony jest zagadnieniom uczuć i emocji zawartym w bogatej spuściźnie naukowej Stefana Szumana, opisanym w świetle jego dorobku pedagogicznego i psychologicznego. Przedstawiono w nim biografię uczonego, a następnie scharakteryzowano jego dorobek naukowy z zakresu psychologii i pedagogiki. Ponieważ Szuman w sposób szczególny interesował się twórczością artystyczną dzieci, omówiono jego poglądy w tej dziedzinie, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia uczuć i emocji, które towarzyszą tworzeniu i odbiorowi dzieł sztuki przez dzieci i młodzież. Następnie dokonano charakterystyki cech osobowych nauczycieli według Szumana, którego zdaniem nauczyciele w swojej pracy zawodowej powinni się zajmować dobrym wychowaniem estetycznym uczniów w szkołach. Zaprezentowano także poglądy polskiego psychologa na rolę sztuki w życiu dorosłego człowieka. W artykule zaakcentowano te elementy poglądów Szumana, w których wypowiadał się o udziale uczuć w procesie powstawania i odbioru dzieł sztuki.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Bernaś-Baran, E. (2004). Stefan Szuman w poszukiwaniu uniwersalnych cech osobowości nauczyciela. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Pedagogika i Psychologia, 2, 118–135.
Danecka-Szopowa, K. (2000). Od muzyki do etyki. Muzykalność człowieka – muzykalność świata. Kraków–Warszawa: „Fall”.
Horbowski, A. (2004). Kultura w edukacji. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Kielar-Turska, M. (2000). Nestor polskiej psychologii rozwojowej i wychowawczej – Stefan Szuman (1889–1972). Wychowanie w Przedszkolu, 6, 342–346.
Kielar-Turska, M. (2019). Stefan Szuman i jego szkoła badań nad rozwojem. W: T. Rzepa, C.W. Domański (red.), Na drogach i bezdrożach historii psychologii (T. 7; s. 121–140). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kobryń, B., Sztobryn, S. (1995). Filozofia wychowania w twórczości Stefana Szumana. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Paedagogica, 35, 135–142.
Kostkiewicz, J. (2013). Kierunki i koncepcje pedagogiki katolickiej w Polsce 1918–1939. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Krąpiec, M.A. (1991). U podstaw rozumienia kultury. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Łysiak, M. (2008). Stefan Bolesław Szuman (1889–1972), chirurg toruński, psycholog i pedagog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przegląd Lekarski, 65(2), 113–114.
Manturzewska, M. (2010). Stefana Szumana psychologia muzyki. Wychowanie w Przedszkolu, 1, 4–7.
Nowakowska, K. (2017). Stefan Szuman jako krytyk psychoanalizy. W: T. Rzepa, C. W. Domański (red.), Na drogach i bezdrożach historii psychologii (T. 6; s. 189–197). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Nowakowska, K. (2019). Duchowość w koncepcji rozwoju osobowości Stefana Szumana. W: T. Rzepa, C.W. Domański (red.), Na drogach i bezdrożach historii psychologii (T. 7; s. 203–210). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Pieter, J. (1976). Historia psychologii. Warszawa: PWN.
Porayski-Pomsta, J. (2017). Badanie Stefana Szumana nad słownictwem dzieci. W: S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray, B. Kamińska (red.), Studia logopedyczno-lingwistyczne. Księga jubileuszowa z okazji 70-lecia urodzin profesora Edwarda Łuczyńskiego (s. 404–417). Gdańsk: Harmonia Universalis.
Przetacznikowa, M. (1982). Życie i twórczość Profesora Stefana Szumana (1889–1972). Psychologia Wychowawcza, 25, 457–464.
Słowińska, S. (2007). Edukacja kulturalna w Polsce i w Niemczech. Inspiracje – propozycje – koncepcje. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Szuman, S. (1947a). Pochwała dyletantów. Rzecz o znaczeniu samorodnej twórczości w wychowaniu estetycznym społeczeństwa. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Sztuka”.
Szuman, S. (1947b). Problemy życiowe młodzieży dorastającej. Kraków: Skład Nut.
Szuman, S. (1948). O kunszcie i istocie poezji lirycznej. Toruń: Poligrafika.
Szuman, S. (1951). Ruch jako czynnik organizacji i wyrazu w utworach muzycznych. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Szuman, S. (1961). O uwadze. Aktywizowanie i kształcenie uwagi dowolnej uczniów na lekcjach w szkole. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Szuman S. (1974). Talent pedagogiczny. Katowice: J. Nawrocki.
Szuman, S. (1975a). Dzieło sztuki a wychowawca i wychowanek. W: O sztuce i wychowaniu estetycznym (s. 126–133). Warszawa: WSiP.
Szuman, S. (1975b). O artystach i ich twórczości. W: O sztuce i wychowaniu estetycznym (s. 28–49). Warszawa: WSiP.
Szuman, S. (1975c). O możliwościach i trudnościach poznania rozumienia i zgłębienia dzieł sztuki. W: O sztuce i wychowaniu estetycznym (s. 60–97). Warszawa: WSiP.
Szuman, S. (1975d). Sztuka wzbogaca i pogłębia człowieka. W: O sztuce i wychowaniu estetycznym (s. 126–133). Warszawa: WSiP.
Szuman, S. (1975e). Sztuka a młodzież. W: O sztuce i wychowaniu estetycznym (s. 134–143). Warszawa: WSiP.
Szuman, S. (1985). Psychologiczne podstawy kształtowania osobowości. W: Dzieła wybrane. T. 2: Podstawy rozwoju i wychowania w ontogenezie (s. 14–98). Warszawa: WSiP.
Szuman, S. (1990). Sztuka dziecka. Psychologia twórczości rysunkowej dziecka. Warszawa: WSiP.
Szuman, S. (1995). Natura, osobowość i charakter człowieka. Kraków: WAM.
Szuman, S. (2008). O słuchaniu i przeżywaniu muzyki. W: Wybór pism estetycznych (s. 165–196). Kraków: Universitas.
Tomkiewicz, A., Smolińska, J. (1996). Rola sztuki w wychowaniu człowieka w poglądach Stefana Szumana. Roczniki Nauk Społecznych, 2, 69–89.
Tytko, M. (2008). Pedagodzy kultury: Stefan Szuman, Irena Wojnar, Maurice Debosse – relacje w świetle zachowanych listów i wspomnień. Kultura i Edukacja, 4, 112–122.
Tytko, M. (2014). Mjr prof. Stefan Szuman w walce o niepodległość Polski (1939–1945). Sowiniec: materiały historyczne i dokumenty, 44, 51–84.
Wałęga, A. (2007). Środowisko rodzinne a działalność pedagogiczna rodzeństwa Wandy, Stefana i Henryka Szumanów. W: W. Jamrożek, K. Kabacińska, K. Ratajczak, W. Szulakiewicz (red.), Powiązania rodzinne wśród twórców polskiej teorii i praktyki edukacyjnej (s. 157–169). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Ziółkowska, J. (2002). Fascynacje i poszukiwania profesora Stefana Szumana. Edukacja Dorosłych, 4, 53–68.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2021.34.2.29-41
Data publikacji: 2021-06-12 13:30:10
Data złożenia artykułu: 2020-05-30 15:08:41
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2021 Ryszard Polak
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.