Myśl pedagogiczna Marii Montessori wobec skutków czarnej pedagogiki i rywalizacji

Bogusław Śliwerski

Streszczenie w języku polskim


Przedmiotem analizy myśli Marii Montessori jest idea wychowania do pokoju jako antidotum na afirmację przemocy w polityce i środowiskach socjalizacyjno-wychowawczych. Inspiracją do podjęcia tego zagadnienia stała się wojna w Ukrainie, która wywołała w środowiskach pedagogicznych ponowny spór o rolę i efektywność wychowania do pokoju. Coraz częściej powraca na świecie, w tym także w Europie, przemoc militarna wobec jednego z suwerennych państw. Po wojnie lat 90. XX w. na Bałkanach doświadczamy od ośmiu lat wojny imperialnej Rosji wobec Ukrainy, której nasilenie wiosną 2022 r. odsłoniło nekrofilny efekt edukacji młodych pokoleń kraju agresora. W artykule autor stawia pytanie o to, w jakim stopniu pedagogika pokoju Montessori oraz jej idee poszanowania praw człowieka i wychowania dzieci w miłości mają jeszcze szanse na konfrontację z czarną pedagogiką, pedagogiką negatywną. Z badań współczesnej myśli psychologicznej i pedagogicznej wynika, że początki przemocy tkwią w dzieciństwie i pierwotnym środowisku socjalizacji dzieci i młodzieży.


Słowa kluczowe


Maria Montessori; pedagogika negatywna; wychowanie do pokoju; przemoc; czarna pedagogika; wojna

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adorno, T. (1978). Wychowanie po Oświęcimiu. Miesięcznik Znak, 285(3), 353–366.

Brezinka, W. (2005). Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Camarda, S. (2021). Przedmowa do polskiego wydania. W: M. Montessori, Edukacja i pokój. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Freire, P. (1972). Pedagogy of the Oppressed. New York: Penguin Books.

Korczak, J. (1984). Pisma wybrane. T. 1. Warszawa: Nasza Księgarnia.

Kurczab-Redlich, K. (2022). Tajemnice Rosji Putina. Wowa, Wołodia, Władimir. Warszawa: Wydawnictwo AB.

Leys, S. (2022). Orwell, czyli wstręt do polityki. Warszawa: PIW.

Melosik, Z. (2010). Tożsamość, ciało i władza w kulturze instant. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Miller, A. (1991). Mury milczenia. Cena wyparcia urazów dzieciństwa. Warszawa: PWN.

Montessori, M. (2018). Sekret dzieciństwa. Warszawa: PWN.

Montessori, M. (2019). Wykłady londyńskie 1946. Warszawa: PWN.

Montessori, M. (2020). Co powinieneś wiedzieć o swoim dziecku. Warszawa: PWN.

Montessori, M. (2021). Edukacja i potencjał człowieka. Warszawa: PWN.

Rejman, K. (2022). Etyka radykalna jako emancypacja. O wojnie i pokoju z perspektywy pedagogicznej. Wrocław: Wydawnictwo DSW.

Śliwerski, B. (1992). Przekraczanie granic wychowania. Od „pedagogiki dziecka” do antypedagogiki. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Śliwerski, B. (2009). Współczesna myśl pedagogiczna. Znaczenia, klasyfikacje, badania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Śliwerski, B., Paluch, M. (2021). Uwolnić szkołę od systemu klasowo-lekcyjnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Wołoszyn, S. (1998). Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku. Próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym. Kielce: Dom Wydawniczy Strzelec.

Wrzosek, M. (red.). (2021). Zjawisko dezinformacji w dobie rewolucji cyfrowej. Państwo, społeczeństwo, polityka, biznes. Warszawa: NASK.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2023.36.1.7-16
Data publikacji: 2023-06-13 12:01:53
Data złożenia artykułu: 2022-12-20 14:07:29


Statystyki


Widoczność abstraktów - 851
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 739

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2023 Bogusław Śliwerski

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.