O wychowaniu, którego zabrakło – kilka uwag na marginesie badań nad kształceniem integracyjnym i inkluzyjnym

Zenon Gajdzica

Streszczenie w języku polskim


W artykule stawiam tezę, że wychowanie należy obecnie do zagadnień zaniechanych, niepojawiających się wcale lub co najwyżej kontekstowo w opracowaniach z zakresu pedagogiki specjalnej, szczególnie w obszarze edukacji integracyjnej i inkluzyjnej. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej została przedstawiona analiza miejsca wychowania w przedmiocie pedagogiki specjalnej, celach oraz zasadach formułowanych na jej gruncie. W drugiej przedstawiono trzy analizy służące weryfikacji sformułowanej tezy. Pierwsza – obejmuje przegląd aktualnie dostępnych w witrynach internetowych opracowań zwartych, zakwalifikowanych do działu pedagogika specjalna. Druga – to przegląd tytułów rozdziałów (poświęconych edukacji integracyjnej i inkluzyjnej) czternastu prac zbiorowych, pokonferencyjnych, opublikowanych w latach 2000–2013, w trzeciej zostały przedstawione wyniki trzech dyskusji grupowych nauczycieli szkół integracyjnych. Wszystkie trzy analizy ukierunkowane zostały na zidentyfikowanie obecności kategorii wychowania. Trzecia część opracowania zawiera konkluzje końcowe.


Słowa kluczowe


edukacja integracyjna i inkluzyjna; wychowanie; przegląd publikacji

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Antoszewska B., Kosakowski C. (red.) (2010), Uwarunkowania i kierunki rozwoju pedagogiki specjalnej, „Dyskursy Pedagogiki Specjalnej”, t. 10, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Baczała D., Błeszyński J. J., Zaorska M. (red.) (2009), Osoba z niepełnosprawnością – opieka, terapia, wsparcie, Toruń: Wydawnictwo UMK.

Baran J., Olszewski S. (red.) (2006), Świat pełen znaczeń – kultura i niepełnosprawność, Kraków: Impuls.

Bohnasack R. (2004), Dyskusja grupowa – teoria i praktyka rekonstrukcji kolektywnych wzorów orientacji, [w:] S. Krzychała (red.), Społeczne przestrzenie doświadczenia. Metoda interpretacji dokumentarnej, Wrocław: WN DSWE TWP.

Bronk A. (2003), Czy pedagogika jest nauką autonomiczną? [w:] M. Nowak, T. Ożóg, A. Rynio (red.), W trosce o integralne wychowanie, Lublin: Wydawnictwo KUL.

Chrzanowska I., Jachimczak B., Pawelczak K. (red.) (2013), Miejsce Innego we współczesnych naukach o wychowaniu. W poszukiwaniu pozytywów, Poznań: Wydawnictwo UAM.

Cudak S. (2007), Wychowawcze i emocjonalne funkcjonowanie rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym, Łódź: Wydawnictwo: AH-E.

Doroszewska J. (1989), Pedagogika specjalna, t. 1, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Dykcik W. (2001), Wprowadzenie w przedmiot pedagogiki specjalnej, [w:] W. Dykcik (red.), Pedagogika specjalna, Poznań: Wydawnictwo UAM.

Gajdzica Z. (2013), Kategorie sukcesów w opiniach nauczycieli klas integracyjnych jako przyczynek do poszukiwania koncepcji edukacji integracyjnej, Kraków–Katowice: Impuls.

Gąsior H. (1992), Dydaktyka społecznie niedostosowanych jako dział pedagogiki specjalnej, [w:] H. Gąsior (red.), Nauczanie społecznie niedostosowanych, Katowice: Wydawnictwo UŚ.

Gnitecki J. (2008), Eksplikacja pojęcia „przedmiot badań pedagogiki”, [w:] K. Rubacha (red.), Konceptualizacja przedmiotu badań pedagogiki, Kraków: Impuls.

Górniewicz E., Krause A. (red.) (2002), Od tradycjonalizmu do ponowoczesności, Dyskursy pedagogiki specjalnej, Olsztyn: Wydawnictwo UW-M.

Grzegorzewska M. (1964), Pedagogika specjalna, Warszawa: Wydawnictwo PIPS.

Jachimczak B., Olszewska B., Podgórska-Jachnik D. (2007) (red.), Miejsce Innego we współczesnych naukach o wychowaniu, Łódź: Wydawnictwo Satordruk.pl.

Kazanowski Z., Osik-Chudowolska D. (red.) (2003), Integracja osób niepełnosprawnych w edukacji i interakcjach społecznych, Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Kirejczyk K. (1981), Zasady ogólne w pedagogice upośledzonych umysłowo, [w:] K. Kirejczyk (red.), Upośledzenie umysłowe – pedagogika, Warszawa: PWN.

Klinik A. (red.) (2012), Problematyka osób niepełnosprawnych w oglądzie teoretyków i praktyków, „Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych”, t. 15, Katowice–Kraków: Impuls.

Krause A. (2008), O wychowaniu – rozważania na kanwie „Listów do młodego nauczyciela” Marii Grzegorzewskiej w kontekście pedagogiki emancypacyjnej, [w:] U. Bartnikowska, C. Kosakowski, A. Krause (red.), Współczesne problemy pedagogiki specjalnej. Dyskursy pedagogiki specjalnej, Olsztyn: Wydawnictwo UW-M.

Kron F. W. (2012), Pedagogika. Kluczowe zagadnienia, Sopot: GWP.

Kwaśniewska G., Wojnarska A. (red.) (2004), Aktualne problemy wsparcia społecznego osób niepełnosprawnych, Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.) (2003), Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 1–2, Warszawa: PWN.

Lipkowski O. (1977), Pedagogika specjalna. Zarys, Warszawa: PWN.

Lipkowski O. (1980), Podstawy pedagogiki specjalnej, [w:] A. Hulek (red.), Pedagogika rewalidacyjna, Warszawa: PWN.

Palak Z. (red.) (2001), Pedagogika specjalna w zreformowanym ustroju szkolnym, Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Rakowska A., Baran J. (red.) (2000), Dylematy pedagogiki specjalnej, Kraków: Wydawnictwo AP.

Sękowska Z. (1985), Pedagogika specjalna. Zarys, Warszawa: PWN.

Sękowska Z. (1998), Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, Warszawa: Wydawnictwo WSPS.

Witek A., Kazanowski Z. (2001), Poglądy nauczycieli pracujących w klasach integracyjnych na temat praktycznych aspektów wychowania integracyjnego, [w:] Z. Palak (red.), Pedagogika specjalna w zreformowanym ustroju szkolnym, Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Witkowska B., Bidziński K., Kurtek P. (red.) (2010), Dzieci i młodzież ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w realizacji zadań rozwojowych, Kielce: Wydawnictwo UH-P.

Żółkowska T. (red.) (2005), Pedagogika specjalna – aktualne osiągnięcia i wyzwania, Szczecin: In plus.

Żółkowska T., Wlazło M. (red.) (2008), Socjopedagogiczne aspekty rehabilitacji osób niepełnosprawnych, t. III, Szczecin: Wydawnictwo US.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2015.28.1.153
Data publikacji: 2015-09-02 09:42:50
Data złożenia artykułu: 2015-09-02 09:19:33


Statystyki


Widoczność abstraktów - 993
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 551

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2015 Zenon Gajdzica

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.