Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Duchowość Słowian z perspektywy psychologii noetycznej
Streszczenie w języku polskim
Słowiańska duchowość, budząca zainteresowanie badaczy od czasów romantyzmu, przeżywa współcześnie swój ponowny rozkwit w ramach organizacji i grup mieszczących się w nurcie rodzimowierstwa słowiańskiego. Właściwe zrozumienie owej współczesnej formy duchowości wymaga zestawienia jej z pierwotnymi duchowymi przejawami kultury wczesnosłowiańskiej oraz nowożytnej kultury ludowej Europy Środkowo-Wschodniej. Podejście komparatystyczne umożliwia wskazanie bezpośrednich źródeł duchowości rodzimowierczej oraz określenie jej specyfiki zdeterminowanej cechami dystynktywnymi (wzorami kulturowymi i perspektywą czasową) doby ponowoczesności. Niniejsza praca prezentuje dawną i współczesną duchowość słowiańską w jej aspekcie poznawczym. Ukazanie wartości słowiańskiego poznania noetycznego możliwe jest dzięki psychologicznej analizie i interpretacji słowiańskich mitów i rytuałów. Przedstawione zostały również ustalenia dotyczące duchowości rodzimowierców słowiańskich na tle grupy porównawczej w ujęciu empirycznym. Prezentowana perspektywa badawcza odnosi się do założeń psychologii historyczno-kulturowej i tzw. psychologii realnej (autorska propozycja Andrzeja Pankalli).
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Antosik G. (2008), Obraz neopogaństwa słowiańskiego na łamach polskiej prasy na początku XXI w., „Państwo i Społeczeństwo”, t. 8, nr 4.
Antosik G. (2009), Rodzimowiercy a media na przykładzie polskiej prasy w 2008 roku, „Państwo i Społeczeństwo”, t. 9, nr 4.
Bardy G. (1955), Święty Augustyn, Warszawa: PAX.
Brysbaert M., Rastle K. (2012), Historical and Conceptual Issues in Psychology, Harlow: Pearson Prentice Hall.
Burris C.T. (1999), The Mysticism Scale: Research Form D (M Scale), [w:] P.C. Hill, R.W. Hood Jr. (eds.), Measures of Religiosity, Birmingham: Religious Education Press.
Cloninger C.R. (2004), Feeling Good. The Science of Well-Being, Oxford: Oxford University Press.
Dymkowski M. (2003), Wprowadzenie do psychologii historycznej, Gdańsk: GWP.
Fal M. (2013), Rodzimy Kościół Polski: Jako Słowianie jesteśmy u siebie, a traktuje się nas jak obywateli drugiej kategorii, http://natemat.pl/70973,rodzimy-kosciol-polski-choc-jako-slowianie-jestesmy-ze-swoja-wiara-u-siebie-traktuje-sie-nas-jak-obywateli-drugiej-kategorii (dostęp: 05.02.2016).
Filip M. (2015), Native Faith (not) only for Men: Gendering Extreme Right-Wing Slavic Neopaganism in Poland, “Pantheon: Religionistický Časopis. Journal for the Study of Religions”, Vol. 10(1).
Gierlach B. (1980), Sanktuaria słowiańskie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”.
Gieysztor A. (2006), Mitologia Słowian, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Gilson E. (1953), Wprowadzenie do nauki świętego Augustyna, Warszawa: PAX.
Hillman J. (2016), Re-wizja psychologii, Warszawa: Laurum.
Hood R.W. Jr. (1975), The construction and preliminary validation of a measure of reported mystical experience, “Journal for the Scientific Study of Religion”, No. 14, DOI: http://10.2307/1384454.
Hood R.W. Jr., Chen Z. (2013), Mystical, spiritual, and religious experiences, [w:] R.F. Paloutzian, C.L. Park (eds.), Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality, New York–London: The Guilford Press.
Hood R.W. Jr., Hill P.C., Spilka B. (2009), The Psychology of Religion. An Empirical Approach, New York–London: The Guilford Press.
Hornowska E. (2003), Temperamentalne uwarunkowania zachowania. Badania z wykorzystaniem kwestionariusza TCI R.C. Cloningera, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
James W. (2012), Doświadczenie religijne, Warszawa: HACHETTE.
Kośnik K. (2014), Religia jako system poznawczy. Eksplanacyjna rola religii Słowian, „Humaniora. Czasopismo Internetowe”, nr 3.
Kośnik K. (2015a), Pomiędzy wiccą a druidyzmem. Psychologiczne studium przypadku neopoganki, [w:] R. Kordonski, O. Struk, J. Ruciński (red.), Rozwój społeczności międzynarodowej: przeszłość oraz nowe wyzwania, Lwów–Olsztyn: PAIS.
Kośnik K. (2015b), Tożsamość współczesnych rodzimowierców słowiańskich. Studium psychologiczne aktywności internetowej rodzimowierców w Polsce, „Przegląd Religioznawczy” nr 3(257).
Kośnik K. (2016), W poszukiwaniu duchowości. Studium psychologiczne współczesnych rodzimowierców słowiańskich w Polsce, Poznań: Instytut Psychologii UAM (niepublikowana praca magisterska).
McNamara P., Butler P.M. (2013), The neuropsychology of religious experience, [w:] R.F. Paloutzian, C.L. Park (eds.), Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality. New York–London: The Guilford Press.
Merski R. (2013), Moje słowiańskie przebudzenie, Wrocław: Wspólnota Rodzimowierców Watra.
Michalski M. (2013), Dawni Słowianie w tradycji polskiej I połowy XIX w. W poszukiwaniu tożsamości wspólnotowej, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Moszyński K. (2010), Kultura ludowa Słowian. Część II. Kultura duchowa, Warszawa: Zeta Ars.
Oman D. (2013), Defining religion and spirituality, [w:] R.F. Paloutzian, C.L. Park (eds.), Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality, New York–London: The Guilford Press.
Pankalla A. (2000), Psychologia mitu. Kultury tradycyjne a współczesność, Warszawa: Eneteia.
Pankalla A. (2014), Kultura psychologów. Wprowadzenie do psychologii (historyczno-kulturowej), Katowice: ALTERMED.
Pankalla A. (2015), (Trans?)religijna tożsamość naszych czasów z perspektywy psychologii realnej, [w:] A. Pankalla (red.), Homo religiosus a psychologia, Poznań: Kunke Poligrafia.
Pankalla A. i in. (w przygotowaniu), Psychological anthropology of the early Slavs. Re-construction of the Slavic (indigenous) psychological conception of human development founded on rites of passage in a life cycle.
Pełka L.J. (1987), Polska demonologia ludowa, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”.
Stachowski R. (2010), Historia współczesnej myśli psychologicznej. Od Wundta do czasów najnowszych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
Strutyński M. (2014), Neopogaństwo, Kraków: WAM.
Strzelczyk J. (1998), Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Szafrański W. (1981), Religia Słowian, [w:] C. Kunderewicz (red.), Religie Bliskiego Wschodu i dawnej Europy. Zarys dziejów, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”.
Szyjewski A. (2010), Religia Słowian, Kraków: WAM.
Tomicka J., Tomicki R. (1985), Drzewo życia. Ludowa wizja świata i człowieka, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Vedfelt O. (2001), Poziomy świadomości. Poznaj potencjał swojego umysłu, Warszawa: Eneteia.
Voytovych V. (2002), Ukrayins’ka mifolohiya, Kyyiv: Lybid.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2017.30.1.39
Data publikacji: 2017-07-11 21:56:14
Data złożenia artykułu: 2016-04-30 19:18:21
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2017 Andrzej Pankalla, Konrad Kośnik
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.