Praca jako czynnik chroniący ekswięźniów przed powrotnością do przestępstwa i wykluczeniem społecznym

Beata Maria Nowak

Streszczenie w języku polskim


W artykule poruszono zagadnienie zagrożenia byłych więźniów powrotnością do przestępstwa i wykluczeniem społecznym, niedostatecznie wspomaganych instytucjonalnie i pozainstytucjonalnie w wysiłkach readaptacyjnych, zwłaszcza w zakresie poszukiwania i utrzymania stałego zatrudnienia. Autorka odnosi się do reintegracyjnego ujęcia przyczyn wykluczenia społecznego, które wiąże z koncepcją Margaret S. Archer, akcentującą morfogeniczne podejście do ludzkiego sprawstwa. Zaprezentowane w opracowaniu badania własne były ukierunkowane na rozpoznanie samooceny skazanych w roli pracownika, ich planów zatrudnieniowych po wyjściu na wolność oraz predyktorów motywacji do poszukiwania zatrudnienia. Wyniki wskazują na konieczność objęcia więźniów i byłych więźniów oddziaływaniami podnoszącymi ich samoocenę pracowniczą, poczucie sprawczości i motywację do podjęcia pracy oraz urealniającymi ich oczekiwania wobec pracodawców. W tym obszarze działania nie mniej istotne są treningi kompetencyjne w zakresie wyszukiwania ofert pracy i prowadzenia skutecznej rozmowy kwalifikacyjnej. Powinny one być realizowane jeszcze na etapie pobytu skazanych w zakładzie karnym i kontynuowane po ich wyjściu na wolność w ramach sieci wsparcia lokalnego.


Słowa kluczowe


readaptacja społeczna ekswięźniów; samoocena; motywacje do podjęcia pracy; powrotność do przestępstwa; wykluczenie społeczne

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Archer, M.S. (1995). Realist Social Theory: The Morphogenetic Approach. Cambridge: Cambridge University Press.

Archer, M.S. (2013). Człowieczeństwo. Problem sprawstwa. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.

Ciosek, M. (2001). Psychologia sądowa i penitencjarna. Warszawa: PWN.

Domżalska, A. (2013). Sytuacja byłych skazanych na rynku pracy. Forum Pedagogiczne, (2), 127–148.

Dybalska, I. (2007). Przygotowanie do społecznej readaptacji skazanych w polskim systemie penitencjarnym realizowane przez Służbę Więzienną w zakładach karnych i aresztach śledczych. W: B. Skafiriak (red.), Pomoc postpenitencjarna w kontekście strategii działań resocjalizacyjnych (s. 159–178). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Fidelus, A. (2012). Determinanty readaptacji społecznej skazanych. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

Golinowska, S. (2012). O biedzie i polityce jej zwalczania współcześnie. Podejście porównawcze w świetle Europejskiego Roku Zwalczania Ubóstwa i Wykluczenia Społecznego W: H.E. Kubiak (red.), Polska bieda w świetle Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym (s. 93–117). Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM.

Goffman, E. (2009). Człowiek w teatrze życia codziennego. Warszawa: PIW.

Jastrzębski, A. (2018). Lecząca, oczyszczająca i integrująca rola samotności w życiu człowieka. W: M. Gajewski, Z. Dołęga (red.), Społeczne i osobiste przestrzenie samotności (s. 41–51). Warszawa–Milanówek: Oficyna Wydawnicza Von Velke.

Jewkes, Y. (2014). An introduction to “Doing Prison Research Differently”. Qualitative Inquiry, 20(4), 387–391, DOI: https://doi.org/10.1177/1077800413515828.

Kamiński, M.M. (2006). Gry więzienne. Tragikomiczny świat polskiego więzienia. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Kaźmierczak-Kałużna, I. (2015). Bezdomność jako forma wykluczenia społecznego w świetle wybranych aktów prawnych oraz dokumentów strategicznych i programowych. Opuscula Sociologica, 2(12), 19–36, DOI: https://doi.org/10.18276/os.2015.2-02.

Korwin-Szymanowska, A. (2009). Recydywa byłych skazanych na karę pozbawienia wolności i czynniki ją warunkujące. W: S. Lelental, G.B. Szczygieł (red.), X lat obowiązywania kodeksu karnego wykonawczego (s. 147–159). Białystok: Temida 2 – Wydawnictwo Stowarzyszenia Absolwentów Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku.

Korwin-Szymanowska, A., Korwin-Szymanowski, G. (2009). Stosunek instytucji świadczących pomoc do byłych skazanych. W: F. Kozaczuk (red.), Zagadnienia readaptacji społecznej skazanych (s. 285–301). Rzeszów: Wydawnictwo URz.

Levitas, R., Pantazis, Ch., Fahmy, E., Gordon, D., Lloyg, E., Patsios, D. (2007). The Multidimensional Analysis of Social Exclusion. Bristol: Department of Sociology and School for Social Policy, Townsend Centre for the International Study of Poverty, Bristol Institute of Public Affairs, University of Bristol.

Marczak, M. (2009). Obraz byłego więźnia w ocenie pracowników instytucji pomocowych – analiza badań. W: F. Kozaczuk (red.), Zagadnienia readaptacji społecznej skazanych (s. 79–90). Rzeszów: Wydawnictwo URz.

Miszewski, K. (2005). Socjolog w kryminale: więzienie jako nieprzyjazny teren badań. Przegląd Socjologiczny, 178(3), 65–92.

Mrozowicki, A. (2013), Człowieczeństwo: struktura i sprawstwo w teorii socjologicznej Margaret S. Archer. W: M.S. Archer, Człowieczeństwo. Problem sprawstwa (s. VII–XL). Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.

Nowak, B.M. (2017). Kapitał ludzki i społeczny w procesie reintegracji społecznej ekswięźniów i ich rodzin. W: I. Mudrecka (red.), Resocjalizacja, readaptacja i reintegracja społeczna – problemy, programy i perspektywy rozwoju komunikacji (s. 31–45). Warszawa: Wydawnictwo Pedagogium.

Nowak, B.M. (2017a). Hierarchia wartości osób wykluczonych społecznie. Komunikat z badań. Pedagogika Społeczna, (1), 139–159.

Nowak, B.M. (2017b). Poczucie lokalizacji kontroli u skazanych powracających do przestępstwa a postrzeganie przez nich własnych rodzin pochodzenia. Przegląd Badań Edukacyjnych, 2(25), 163–182, DOI: https://doi.org/10.12775/PBE.2017.025.

Nowak, B.M. (2018). At risk of social exclusion labor market disadvantage of ex-convicts – Polish casus. Przegląd Badań Edukacyjnych, 2(27), 85–96, DOI: https://doi.org/10.12775/PBE.2018.018.

Pstrąg, D. (2009). Obawy skazanych związane z adaptacją do życia na wolności. W: F. Kozaczuk (red.), Zagadnienia readaptacji społecznej (s. 111–124). Rzeszów: Wydawnictwo URz.

Szczepanik, R. (2012). Zastosowanie techniki wywiadu narracyjnego w badaniach więźniów. Resocjalizacja Polska, (3), 89–105.

Szczepanik, R. (2015). Stawanie się recydywistą. Kariery instytucjonalne osób powracających do przestępczości. Łódź: Wydawnictwo UŁ.

Szczepanik, R., Śliwerski, A. (2017). Obietnice bez pokrycia. Etyczne i prawne granice (nie)ujawniania informacji o przestępstwie w badaniach naukowych i psychoterapii. Przegląd Badań Edukacyjnych, 1(24), 151–172, DOI: https://doi.org/10.12775/PBE.2017.009.

Urban B. (2005). Zachowania dewiacyjne młodzieży w interakcjach rówieśniczych. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Woźniakowska, D. (2006). Skazani i byli skazani na rynku pracy – ocena problemu z punktu widzenia organizacji pozarządowych. Warszawa: Raport Fundacji Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2019.32.3.289-306
Data publikacji: 2019-12-20 11:03:36
Data złożenia artykułu: 2019-05-11 09:06:53


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1779
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 928

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2019 Beata Maria Nowak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.