Wybrane aspekty relacji pomocowej w pracy socjalnej z osobami z zaburzeniami psychicznymi

Renata Krawczyk

Streszczenie w języku polskim


Zawód pracownika socjalnego bez wątpienia wymaga profesjonalizmu, który uwzględnia zarówno aspekt techniczny, jak i relacyjny. Pracownik socjalny powinien biegle operować przepisami prawa, znajomością instytucji pomocowych, technik i metod pracy, a także jako partner w tworzeniu relacji pomocowej powinien wykazywać się odpowiednimi cechami i umiejętnościami składającymi się na tzw. osobowość pomagacza. W artykule przedstawiono wybrane trudności, jakie mogą się pojawić w kontakcie i w relacji pomocowej z osobami z zaburzeniami psychicznymi. Pracownik socjalny z jednej strony powinien umieć odczytywać, odczuwać i współodczuwać emocje drugiej osoby, a z drugiej powinien zdawać sobie sprawę z własnych reakcji emocjonalnych i ich roli w tworzeniu i przebiegu tej relacji.


Słowa kluczowe


praca socjalna; zdrowie psychiczne; relacja pomocowa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Brammer, L.M. (1984). Kontakty służące pomaganiu. Procesy i umiejętności. Warszawa: PTP.

Bronowski, P. (2017). Czynniki wpływające na proces zdrowienia w opinii osób chorujących psychicznie, ich rodzin i terapeutów. W: D. Danielewicz, J. Rola (red.), Stare dylematy i nowe wyzwania w psychoterapii (s. 69–86). Warszawa: APS.

DiCaccavo, A. (2002). Investing individuals’ motivation to become counseling psychologists: The influence of early caretaking roles within the family. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 75(4), 463–472. DOI: https://doi.org/10.1348/147608302321151943

DiCaccavo, A. (2006). Working with parentification: Implication for clients and counseling psychologists. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practic, 79(3), 469–478. DOI: https://doi.org/10.1348/147608305X57978

Drat-Ruszczak, K., Drążkowska-Zielińska, E. (2005). Podręcznik pomagania. Szkoły i kierunki psychoterapeutyczne. Warszawa: SWPS.

Gelso, Ch.J., Hayes, J.A. (2004). Relacja psychoterapeutyczna. Gdańsk: GWP.

Gierek, P. (2016). O zawodzie pracownika socjalnego, kształceniu i motywach jego wyboru – komentarz z badań. Praca Socjalna, (2), 102–117.

GUS (2017). Zdrowie i ochrona zdrowia w 2016 roku. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.

Kanios, A. (2012). Wokół profesjonalizmu pracowników socjalnych – analiza badawcza. Praca Socjalna, (3), 81–94.

Kanios, A. (2017). Trudności w pracy zawodowej pracowników socjalnych – wybrane konteksty. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 30(3), 195–204. DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2017.30.3.195

Kaszyński, H. (2006). Osoby chore psychicznie jako grupa beneficjentów organizacji pozarządowych świadczących usługi na rynku pracy. Warszawa: Fise.

Kaszyński, H. (2013). Praca socjalna z osobami chorującymi psychicznie. Studium socjologiczne. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Kaszyński, H., Maciejewska, O. (2016). Praca socjalna z osobami z zaburzeniami psychicznymi. Rekomendacje dla „nowej” specjalizacji. Zeszyty Pracy Socjalnej, 21(4), 161–176, DOI: https://doi.org/10.4467/24496138ZPS.16.010.6533.

Lambert, M.J. (1991). Introduction to psychotherapy research. W: L.E. Beutler, M. Cargo (eds.), Psychotherapy Research. An International Review of Programmatic Studies (s. 1–11). Washington: American Psychological Association.

Maciejewska, O. (2018). Praca socjalna w środowisku osób chorujących psychicznie. Pobrane z: https://doradcawpomocyspolecznej.pl/artykul/praca-socjalna-w-srodowisku-osob-chorujacych-psychicznie (dostęp: 14.12.2019).

Miluska, J. (2008). Obrazy społeczne grup narażonych na dyskryminację. Uwarunkowania społeczno-demograficzne i psychologiczne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Moskalewicz, J., Kiejna, A., Wojtyniak B. (2012). Kondycja psychiczna mieszkańców Polski. Raport z badań „Epidemiologia zaburzeń psychiatrycznych i dostęp do psychiatrycznej opieki zdrowotnej – EZOP Polska. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.

Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2017–2022. Załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 lutego 2017 r. w sprawie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2017–2022 (Dz.U. 2017, poz. 458).

NIK (2019). Organizacja i warunki pracy pracowników socjalnych w gminach. Departament Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny.

Norcross, J.C., Lambert, M.J. (2011). Evidence-based therapy relationship. W: J.C. Norcross (ed.), Psychotherapy Relationships That Work (s. 3–21). New York: Oxford Univercity Press.

Pużyński, S., Wciórka, J. (2000). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Kraków–Warszawa: Vesalius, Instytut Psychiatrii i Neurologii.

Rogers, C.R. (2002). O stawaniu się osobą. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 kwietnia 2012 r. w sprawie specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny (Dz.U. 2012, poz. 486).

Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 grudnia 2016 r. w sprawie superwizji pracy socjalnej (Dz.U. 2016, poz. 2087).

Sass-Stańczak, K., Czabała, J.C. (2015). Relacja terapeutyczna – co na nią wpływa i jak ona wpływa na proces psychoterapii? Psychoterapia, 1(172), 5–17. DOI: https://doi.org/10.12740/PT/30474

Schier, K. (2015). Dorosłe dzieci. Psychologiczna problematyka odwrócenia ról w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.

Suszek, H. (2010). Motywacja do zawodu psychoterapeuty. W: L. Grzesiuk, H. Suszek, Psychoterapia. Integracja. Podręcznik akademicki (s. 365–379). Warszawa: Wydawnictwo Eneteia.

Tracz-Dral, J. (2019). Zdrowie psychiczne w Unii Europejskiej. Warszawa: Kancelaria Senatu, Biuro Analiz, Dokumentacji i Korespondencji.

Trawkowska, D., Frąckowiak-Sochańska, M. (2017). Problemy w funkcjonowaniu systemów wsparcia medycznego i społecznego dla osób z zaburzeniami psychicznymi – wnioski z analizy na przykładzie województwa wielkopolskiego. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 30(4), 207–229. DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2017.30.4.207

Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. 2018, poz. 1508 z późn. zm.).

Wallin, D.J. (2011). Przywiązanie w psychoterapii. Kraków: Wydawnictwo UJ.

WHO (2008). The global burden of disease: 2004 update. Pobrane z: https://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/2004_report_update/en (dostęp: 10.01.2020).

Załuska, M. (2015). Opieka zdrowotna i wsparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Informator dla chorujących, ich rodzin i przyjaciół. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.

Zdrada, D. (2012). Wskazania do pracy z rodziną w paradygmacie systemowym, czyli o tym, jak nie przestraszyć się rodzinnego upiora. W: D. Błasiak, I. Piątkowska-Lipko (red.), Rola pracy socjalnej w przeciwdziałaniu zjawisku wykluczenia społecznego (s. 182–193). Katowice: ROPS.

Zdrada, D. (2015). Kompetencje pomagacza w pracy ze sprawcami przemocy. Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia, (5), 11–15.

Zielińska, M. (2013). Rola pracownika socjalnego we współczesnym świecie – perspektywy i zagrożenia. Zielona Góra: ROPS.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2020.33.1.219-233
Data publikacji: 2020-03-27 19:13:37
Data złożenia artykułu: 2019-12-26 22:01:05


Statystyki


Widoczność abstraktów - 3289
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1573

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Renata Krawczyk

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.