Pedagogiczne aspekty bezpieczeństwa ekologicznego

Dariusz Sarzała

Streszczenie w języku polskim


W artykule poruszono problematykę dotyczącą działań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa ekologicznego w sytuacji narastających zagrożeń dla środowiska przyrodniczego. Ponadto przeprowadzono analizę dotyczącą źródeł tego zjawiska oraz roli pedagogiki w zapewnieniu bezpieczeństwa ekologicznego i tworzeniu właściwych relacji między człowiekiem a światem przyrody. Wskazano także na potrzebę szerszego włączenia problematyki o charakterze ekologicznym w ogólny proces wychowania. Szczególną uwagę zwrócono na rolę pedagogiki ekologicznej w przywracaniu stanu równowagi między środowiskiem przyrodniczym a aktywnością współczesnego człowieka oraz w zapewnieniu bezpieczeństwa ekologicznego, które jest jednym z najważniejszych wyzwań współczesnych społeczeństw.


Słowa kluczowe


pedagogika; wychowanie; zrównoważony rozwój; kryzys ekologiczny; bezpieczeństwo ekologiczne

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adams, M. (2016). Ecological Crisis, Sustainability and the Psychosocial Subject. London: Palgrave Macmillan.

Albińska, W.E. (2005). Człowiek w środowisku przyrodniczym i społecznym. Lublin: KUL.

Bendyk, E. (2009). Fiasko szczytu w Kopenhadze. Pobrane z: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/nauka/1501743,1,fiasko-szczytu-w-kopenhadze.read?page=42&moduleId=4793 (dostęp: 20.10.2019).

Bonnett, M. (2002). Education for sustainability as a frame of mind. Environmental Education Research, 8(1), 9–20, DOI: https://doi.org/10.1080/13504620120109619.

Buchcic, E. (2009). Edukacja ekologiczna priorytetem wykształcenia współczesnego człowieka. Studia Ecologiae et Bioethicae, (7), 203–211.

Capra, F. (1987). Punkt zwrotny. Warszawa: PIW.

Czaja, S. (2002). Internacjonalizacja i globalizacja współczesnego kryzysu ekologicznego. W: B. Fiedor (red.), Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych (s. 382–398). Warszawa: C.H. Beck.

Dołęga, M. (1998). Świadomość i edukacja ekologiczna. Warszawa: ATK.

Domka, E. (1996). Kryzys środowiska a edukacja dla rozwoju. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UWM.

Energy related CO2 emissions. (2011). Der Spiegel. Pobrane z: https://www.spiegel.de/international/germany/bild-800288-287763.html (dostęp: 20.10.2019).

Hintz, J.G. (2003). Environmental Culture: The Ecological Crisis of Reason, By Val Plumwood. New York: Routledge 2002. Human Ecology Review, 10(1), 77–78.

Hull, Z. (1998). Istota i uwarunkowania obecnego kryzysu ekologicznego. W: J. Dębowski (red.), Humanistyka, przyrodoznawstwo, technika w obliczu kryzysu biosfery (s. 23–31). Olsztyn: WSP.

Inglehart, R. (1997). Modernization and Postmodernization: Cultural, Economic, and Political Change in 43 Societies. Princeton: Princeton University Press.

Jensen, B. (2002). Knowledge, action and pro-environmental behavior. Environmental Education Research, 8(3), 325–334, DOI: https://doi.org/10.1080/13504620220145474.

Kalinowska, A. (2002). Ekologia – wybór na Nowe Stulecie. Warszawa: Agencja Reklamowo-Wydawnicza Grzegorczyk.

Kundzewicz, Z.W. (2008). Konsekwencje globalnych zmian klimatu. Nauka, (1), 39–49.

Kunowski, S. (1981). Podstawy współczesnej pedagogiki. Łódź: Wydawnictwo Salezjańskie.

Łepko, Z. (2003). Antropologia kryzysu ekologicznego. Warszawa: UKSW.

Meadows, D.H., Meadows, D.L., Randers, J., Behens, W.W. (1973). Granice wzrostu. Warszawa: PWE.

Meadows, D.H., Meadows, D.L., Randers, J. (1995). Przekraczanie granic. Globalne załamanie czy bezpieczna przyszłość? Warszawa: Centrum Uniwersalizmu przy UW/PTWzKR.

Mesarović, M., Pestel, E. (1977). Ludzkość w punkcie zwrotnym. Warszawa: PWE.

Nowak, M. (2001). Problemy pedagogiki otwartej. Lublin: KUL.

Papuziński, A. (1998). Ekologia – polityka – kultura. Społeczne przesłanki i przejawy kryzysu ekologicznego. Bydgoszcz: Wydawnictwo WSP.

Pietraś, M. (1996). Bezpieczeństwo ekologiczne w Europie. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Pytka, L. (1995). O istocie resocjalizacji. Opieka, Wychowanie, Terapia, 4(24), 75–76.

Sarzała, D. (2002). Edukacja ekologiczna w aspekcie etyki środowiskowej. W: J.W. Czartoszewski (red.), Etyka środowiskowa wyzwaniem XXI wieku (s. 115–131). Warszawa: Verbinum.

Sarzała, D. (2003). Sustainable development jako alternatywna koncepcja rozwoju cywilizacyjnego. W: A. Pawłowski (red.), Filozoficzne i społeczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju (s. 82–98). Lublin: Polska Akademia Nauk. Komitet Inżynierii Środowiska.

Sarzała, D. (2010). Bezpieczeństwo ekologiczne w perspektywie globalnego kryzysu gospodarczego. W: M. Cieślarczyk (red.), Pokonać kryzys – żyć bezpieczniej (s. 135–153). Siedlce: Wydawnictwo UPH.

Skowroński, A. (2006). Zrównoważony rozwój perspektywą dalszego postępu cywilizacyjnego. Problemy Ekorozwoju, (2), 47–57.

Sobczak, S. (2000). Celowość wychowania. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Navo”.

Stern, N. (2007). The Economics of Climate Change (The Stern Review). Cambridge: University Press.

Sztumski, W. (2004). My zagubieni w świecie. Przyczynek do środowiska życia jako podstawy enwironmentologii. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

Szymański, W. (2009). Kryzys globalny. Pierwsze przybliżenie. Warszawa: Difin.

Śladkowski, S. (2004). Bezpieczeństwo ekologiczne Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Wydawnictwo AON.

Taylor, N., Littledyke, M., Eames, Ch., Coll, R.K. (2009). Environmental Education in Context: An Overview and Some Observations. W: N. Taylor, M. Littledyke, Ch. Eames, R.K. Coll (eds.), Environmental Education in Context. An International Perspective on the Development of Environmental Education (s. 3–6). Rotterdam: Sense Publishers.

Thant, U. (1969). Człowiek i środowisko. Raport Sekretarza Generalnego ONZ z dnia 26 maja 1969. Warszawa: Biuletyn Polskiego Komitetu ds. UNESCO.

The Global Risks Report. (2018). 13th edition published by the World Economic Forum. Pobrane z: http://www3.weforum.org/docs/WEF_GRR18_Report.pdf (dostęp: 20.10.2019).

Toffler, A. (1997). Ekospazm. Warszawa: Czytelnik.

Tyburski, W. (1996). Główne kierunki i zasady etyki środowiskowej. W: A. Papuziński (red.), Wprowadzenie do filozoficznych problemów ekologii (s. 97–132). Bydgoszcz: Wydawnictwo WSP.

Varela-Candamio, L., Novo-Corti, I., García-Álvarez, M.T. (2018). The importance of environmental education in the determinants of green behavior: A meta-analysis approach. Journal of Cleaner Production, 170, 1565–1578, DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.09.214.

Zieliński, P. (2009). Wyzwanie edukacyjne: zmiana świadomości ekologicznej warunkiem ciągłości gatunku ludzkiego. Podstawy Edukacji, (2), 353–368.

Zięba, S. (1995). Kryzys ekologiczny (realność czy urojenie). Człowiek i Przyroda, (3), 5–26.

Zięba, S. (1998). Dylematy bezpieczeństwa ekologicznego. Lublin: Wydawnictwo KUL.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2019.32.3.27-37
Data publikacji: 2019-12-20 11:03:16
Data złożenia artykułu: 2019-06-04 21:06:50


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2045
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 878

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2019 Dariusz Sarzała

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.